ÂŞIK VEYSEL’İN “GÜZELLİĞİN ON PARA ETMEZ” ADLI ŞİİRİ’NE FELSEFİ AÇIDAN BİR BAKIŞ

Authors : Arslan TOPAKKAYA

Pages : 89-102

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2013-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Âşık Veysel Anadolu bilgeliğini bütün yönleriyle kendinde toplamış bir halk ozanıdır.Türk Halk Edebiyatında belki de Yunus’tan sonra bu kadar az kelimeyle bu kadar çok şeyianlatan başka bir şair bulmak zordur. Veysel bu şiirinde felsefe ve onun bir disiplini olanestetiğin kavramlarına bilinçli olarak başvurmadan müthiş bir estetik teori ve bir sanat felsefesigeliştirmektedir. Veysel’in adı geçen şiirinden hareketle estetik yargı bakımından onunöznelci olduğunu, değerleri tanımlanamaz bir şey olarak kabul ettiğini, evrendeki zıtlıklarınontolojik bir zorunluluk olarak karşımıza çıktığını, öznelci yaklaşımda aşırıya kaçmadığını veşiirin sonuna doğru bu yaklaşımın yerini öznel-nesnel yargı uzlaşmasına bıraktığını ve nihaianlamda aşkın amacının maşuk’a ulaşmak olduğu sonucuna ulaşmak mümkündür. İnsanınvaroluş amacı budur ve insan ancak bu amacı gerçekleştirdiği ölçüde varlık kazanabilmektedir.Bütün bir varlık âleminin ortaya çıkmasının temel sebebi aşktır. Aşk aynı zamandavarolanların varlıklarını devam ettirmek için de temel bir unsurdur. Evrendeki zıtlıkların ontolojiktemeli insanların varlık, bilgi ve değer konusunda farklı fikirde olmalarıdır. Zıtlıklarınhâkim olduğu dünyada insana düşen “güzel”i bulmak, onu yaşamak; çirkine ve bunun ahlaktakiuzantısı olan kötüye bulaşmamaktır. İnsan-ı Kâmil de bunu hayatı boyunca yaşayabilmişve bu sayede ruhi olgunluğa erişmiş kişidir.
Keywords : Âşık Veysel, Hacı Bektaş Velî, İbnül Arabî, hakikat, İslam, makâlât, marifet, insan ı kâmil, aşk, maşuk, Tanrı, edebiyat, varlık, şiir