18–19. YÜZYILLARDA KIZILDELİ BEKTAŞİ OCAĞI

Authors : A Yılmaz SOYYER

Pages : 345-364

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2013-01-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Kızıldeli Bektaşi Ocağı geleneksel Bektaşi tasavvuf geleneğinin içerisinde bir ekoldür. Ritülleri, kılık kıyafetleri ve inanç esaslarıyla Hacı Bektaş Veli merkezli bir tekkedir. İnanç olarak vahdeti vücud anlayışını benimsemişlerdir. Bu anlayış Kızıldeli Bektaşiliğinin her faaliyetinde görülmektedir. Bu çalışma Kızıldeli Bektaşiliğini ortaya koyan iki el yazması eser temel alınarak yapılmıştır. Bu eserlerden ilki Şeyh Ahmed Bedreddin Halveti’nin Şeyh Sırri Rifaî’nin el yazması notlarına dayanarak kaleme aldığı Risale-i Lahutiye ve diğeri Kızıldeli Ocağı mensuplarından Giritli Ali Baba’nın Uyunü’l-Hidaye isimli yazma eserleridir. Konu hem inanç hem de ritüeller bakımından ele alınmıştır. Kızıldeli Bektaşi Ocağı gerek diğer Bektaşi tekkeleri gerekse bütün bir Hz. Ali silsileli tasavvuf ekolleri gibi vahdeti vücud inancına sahip bulunmaktadır. Bu inanç tasavvuf tarihi boyunca işlenmiş ve geliştirilmiş bulunan “Yalnızca o var onun dışında hiç bir şey yoktur, bütün görünür evren O’nun Tanrının tecellisinden ibarettir.” şeklinde formüle edilebilecek olan görüştür. Makalede Risale-i Lahutiye isimli eserde bulunan bir ikrar cemi geniş okuyucu kitlelerinin rahatlıkla anlayabilmesi için günümüz Türkçesiyle sadeleştirilerek verilmiştir. Ancak gülbanklar şiir biçiminde ve anlaşılması nispeten kolay metinlerdir. Bunların orijinal hâlleri kaydedilmiştir. Makalede Kızıldeli Ocağı’nın ehlibeyt ve mürşit anlayışları da Uyun’ül Hidaye isimli yazmaya dayanılarak açıklanmaya çalışılmıştır
Keywords : Bektaşi, Kızıldeli Ocağı, vahdeti vücut, cem