İLK DERLENEN NEFES ANTOLOJİSİNİN TÜRK MÜZİKOLOJİSİNDEKİ YERİ: DERVİŞ RUHULLAH AHMET RIFKI’NIN BEKTAŞİ NEFESLERİ

Authors : Recep USLU

Pages : 101-118

View : 29 | Download : 34

Publication Date : 2014-04-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma Türk müzikolojisi kaynaklarından biri olan Bektaşi Nefesleri adlı kitabın TürkDin müziği tarihi alanındaki önemini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Eser bir BektaşiBaba’sı tarafından kaleme alınmıştır. Yazar kendisinin katıldığı dergâhlarda nefeslerin hâlâsöyleniyor olduğunu belirtmiştir. Bu kitabın 2010 yılına kadar müzikoloji sahası akademikalanında yapılmış Bektaşi Nefesleri konulu tezlerde bugüne kadar değerlendirilmemişolduğu görülmüştür. Türk edebiyatı alanında S. Nüzhet Ergun 1949 ve 1955 ve AbdülbakiGölpınarlı 1963 ondan ilk yararlanan kişilerdendir. Kitabın en önemli yönü ilk defanefesleri derleyen ve 1921’de basılan eser olmasıdır. Bununla birlikte içinde müzik notasıbarındırmaması, şiirlerin müzikle ilişkisini gösteren besteci, makam ve usul gibi müzikterimlerinin kullanılmaması, eserin Türk müzikolojisi alanında akademik çalışmalarda ihmaledilmesine yol açmıştır. Gerçekte bestelenmiş Bektaşi nutuk/ilahilerine “nefes” dendiği ve1917’de Cavide Hayre Bektaşi Hanım’ın yazılarıyla yayına başladığı ve Hüseyin Yaltırık’ın2002’de basılan çalışmasıyla Bektaşi nefeslerinin yayınlanmaya devam ettiği hatırlanmalıdır.Bu yazıda, alanında ilk matbu kitap olan Bektaşi nefeslerinin, derlemelerle karşılaştırılmasıyapılacak, notaları ve 1935’den başlayan diskografideki icraları tespit edilecek, böylecekitabın Türk din müziği tarihine katkısı ortaya konulacaktır.
Keywords : Nefesler, Bektaşi müziği, Türk din müziği, Derviş Ruhullah Bektaşi