TÜRK DÜNYASININ ORTAK KAYNAĞI: “YAZICIOĞLU ALİ’NİN SELÇUK-NÂME’Sİ”

Authors : Necati DEMİR

Pages : 49-68

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2011-06-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dili, tarihi ve kültürünü anlatmak üzere pek çok eser kaleme alınmıştır. Köktürk Yazıtları, Divânü Lügâti’t Türk, Danişmend-name, Dede Korkut Hikâyeleri, Saltık-name … bunlardan bazılarıdır. Bu eserlerin en büyük özelliği, Türk dünyasının ortak kaynağı olmasıdır. Yazıcıoğlu Ali tarafından Türkçe olarak kaleme alınan Selçuk-nâme, diğer adlarıyla Tevârih-i Âl-i Selçuk, Târih-i Âl-i Selçuk ve Oğuz-nâme adlı eser, Türk dünyasının ortak kaynağı olmak bakımından büyük bir önem taşımaktadır. Eser, 1436’da II. Murat zamanında Yazıcıoğlu Ali tarafından kaleme alınmıştır. Selçuk-nâme, muhtevası çok geniştir. İslamiyet öncesi Türk kavimleri, Moğol kavimleri, diğer Türk boyları Uygurlar, Kıpçaklar, Kanklılar, Karluklar, Kalaçlar, Ağaçeriler Tahtacılar , ... , Türklerin bir kolu olan Oğuzların dip tarihini içermektedir. Oğuz boylarının adlarının kaynağı, damgaları, ongunları tek tek gösterilmiştir. Ayrıca Oğuz damgalarının altın mürekkeple yazıldığını özellikle belirtmekte fayda vardır. Yazıcıoğlu, farklı kaynaklardan yararlanarak Dede Korkut, Akkoyunlu Beyi Kara Osman, Selçuk’un babası Lokman Dokak Han, Selçuklu Devleti’nin kurucucu Selçuk Bey ?-1009 , Gazne Hükümdarı Sultan Mahmud 998-1030 , Sultan Tuğrul 1037-1063 , Sultan Alparslan 1063-1072 , Melik Şah 1072-1092 , Berkyaruk 1094-1105 , Sultan Muhammed 1105-1118 , II. Mahmud 1118-1131 , Sultan Mesud 1134-1152 , Gıyaseddin Keyhusrev, Alaüddin Keykubad, Osman Gazi ve onların dönemleri ile ilgili çok önemli bilgiler vermektedir. Bunlara ek olarak Oğuz Türklerinin Anadolu’yu vatan yapmaları ve Anadolu’daki şehirler ayrıntılı denebilecek şekilde ele alınmıştır. Bu çalışmada Tevârih-i Âl-i Selçuk Selçuk-nâme adlı eser değerlendirilecek; Türk dili, tarihi ve kültürü açısından taşıdığı değer üzerinde durulacaktır.
Keywords : Türk tarihi, Türk kültürü, Oğuzlar, Ağaçeriler Tahtacılar, Selçuklular, Kırşehir