TÜRK KÜLTÜRÜNDE GÜÇ, İKTİDAR, İTAAT VE SADAKATİN YEMEK SEMBOLİZMİ ESASINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Hayati BEŞİRLİ

Pages : 139-152

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2011-06-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Yiyecekler, insanın fizyolojik ihtiyaçlarının karşılanması sürecindeki vazgeçilmezliğinin yanı sıra bireylerin statü inşa etme sürecinde de oldukça önemli yere sahiptir. Yiyecekler ve yeme pratikleri üzerinden statü inşa etme, kültürün simgeselliği esasında düşünülmelidir. Toplumsal sistem içinde inşa edilen simgeler toplumsal ilişkilerde oldukça önemli bir yere sahiptir. Toplumsal ilişki sadece karşılıklı etkileşim ve bu etkileşim sürecinde birbiriyle konuşan insanlardan ortaya çıkmaz. Sosyokültürel yapının bir özelliği de aynı sembolleri kullanan ve ortaya konulan davranışlara aynı anlamları yükleyen insanların birlikteliğini ifade etmesidir. Kültürel unsurların aktarılması sürecinde törenler ve törensel yemekler oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu çalışma toplumsal inşanın ürünleri olan sosyal simgelerin Türk kültüründe güç, iktidar ve bu iktidarın meşrulaştırılması sürecindeki rolünü yiyecekler ve yeme pratikleri esasında değerlendirilmesini içermektedir. Çalışmada bozkır kültürüne sahip konargöçer Türk topluluklarında sofrada oturma düzeni, yiyeceğin paylaşımı gibi sembolik unsurların güç iktidar, itaat ve sadakat esasında değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yemeğin konargöçer Türk toplumunu oluşturan fertler arasındaki iletişim ve etkileşim sürecine etkileri değerlendirilmiştir. Çalışmada toplumların gelişim sürecinde yiyeceklerin temini ve sunumuna dayalı farklılaşmanın üzerinde durulmuş, beslenmeye dayalı farklılaşmanın Türk kültüründeki görünümlerine değinilmiştir.
Keywords : Simge, sembol, yemek, yemek sembolizmi, Türk kültürü, toplumsal hiyerarşi, mutfak, sınıf