OCAKTAN CEMEVİNE YAPISAL BİR DÖNÜŞÜM: İNGİLTERE ALEVİ KÜLTÜR MERKEZİ VE CEMEVİ ÖRNEĞİ

Authors : İlkay ŞAHİN

Pages : 39-58

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2013-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Aleviliğin ocak sistemi ve karizmatik önderler, dedeler merkezinde tesis ettiği, sosyal akrabalığa dayalı geleneksel yapısının yeni bir kültür sahası içindeki dönüşümü ve söz konusu yapısal dönüşümle inanç sistemi, kültürel değerler ve kimlik algısı arasındaki çoklu etkileşimleri İngiltere Alevi Kültür Merkezi ve Cemevi İAKMC örneğinde incelemeyi amaçlamaktadır. Başka bir deyişle, ocak sisteminin işlevleri ve karizmatik önderlerin oynadığı toplumsal rollerin bir sonucu olarak bir çeşit sosyal akrabalık şeklinde teşekkül eden geleneksel yapının yeni kültür sahası içinde İAKMC’nin yapısal özellikleri ile eklemlenişi ve yeni toplumun sosyal yapısıyla bütünleşme sürecinde gerçekleşen yapısal dönüşümlerin ele alınması hedeflenmektedir. Cemevinin yapısal bağlamında yaşanan dönüşüm, Clifford Geertz ve Victor Turner’in kuramsal modelleri esas alınarak anlayıcı bir eğilimle “sosyal yapı” ve “kültürel değerler sisteminin” birbirini etkileyen dönüşümleri bağlamında analiz edilmektedir. Çalışma, 2011 yılı Mayıs-Aralık ayları arasında katılımlı gözlem ve derinlemesine görüşmeler vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, yapısal dönüşümün kültürel değerler sistemine ideolojik bir kimliğin inşası, toplumsal yapıya da ritüellerdeki işlev kayıpları ve fonksiyonel denklerin üretimi şeklinde aksettiği, Cemevinin ortodoksinin yapısal türdeşi rollerle donandığı bulgusuna ulaşılmıştır.
Keywords : Cemevi, yapısal dönüşüm, ideolojik kimlik, yapısal türdeş, ortodoksi