DEFTERDAR SARI MEHMED PAŞA’NIN “NESÂYİHÜ’L-VÜZER VE’L-ÜMER” ADLI ESERİNE GÖRE BEKTAŞİ OCAĞI’NIN DURUMU

Authors : Musa GÜMÜŞ

Pages : 177-190

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2013-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devlet teşkilatının bozulmaya başlamasıyla Osmanlı devlet adamları sorunun çözümü için birtakım çare arayışlarına girmişlerdir. Bunun için devletin içinde bulunduğu durumu kendilerince değerlendirmiş, sorunun nedenlerine inerek çeşitli çözüm önerileri sunmuşlardır. Osmanlı devlet adamlarının, devletin sorunlarının kaynağı ve çözümleri üzerine fikir üretme çabaları birçok siyasetname, nasihatname gibi tarihi değeri olan eserlerin ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Bu önemli eserler arasında Koçi Bey’in Risalesi, Lütfi Paşa’nın Asafnâme’si ve Defterdar Sarı Mehmed Paşa’nın Nesâyihü’l-Vüzerâ ve’l-Ümerâ’sı sayılabilir. Bu gibi eserler, hem Osmanlı Devleti’nin, ilgili dönemine ait genel bilgileri içeren, hem Osmanlı Devleti’nde modernleşme ideolojisinde meydana gelen zihniyet değişimini gösteren hem de çözüm önerileri dolayısıyla dönemin devlet adamlarının entelektüel düzeyinin niteliksel özellikleri hakkında bilgi veren birer kaynak niteliğindedirler. Defterdar Sarı Mehmed Paşa’nın nasihatname tarzındaki Nesâyihü’l-Vüzerâ ve’l-Ümerâ’sı bahsettiğimiz çıkarımları yapabileceğimiz eserlerden biridir. Eserde, sadrazamın ahlak ve davranışları, makam sahiplerinin hâlleri ve rüşvetin zararları, hazine defterdarı ve divan memuriyetleri, Bektaşi Ocağı’nın niteliği, reâyanın hâlleri gibi konular yer almaktadır. Bu makalede, eserin dördüncü bölümünü oluşturan ve Bektaşi Ocağı’nın durumuna dair olan bölüm incelenmiştir.
Keywords : Defterdar Sarı Mehmed Paşa, Bektaşi Ocağı, Osmanlı İmparatorluğu