ÜRYAN HIZIR OCAĞI TALİPLERİNDEN ZEHRA KAYACIK ve MEMORATLARININ ETKİSİYLE OLUŞAN NEFESLERİ ÜZERİNE

Authors : Adem KOÇ

Pages : 265-296

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2013-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Alevi-Bektaşi inanç ortamında oluşan edebiyat ürünlerinde günümüzde azalmanın olduğu gözlemlenmektedir. Ancak bu inanç kültüründen bazı talipler ve dedeler hâlâ nefesler söylemekte ve yazmaktadır. Zehra Kayacık bunun için iyi bir örnektir. Memorat, bireyin tabiatüstü tecrübelerinin anlatısıdır. Bu çalışmada Zehra Kayacık tarafından tecrübe edilen olağanüstü olaylar, memorat olarak değerlendirilecektir. Bu memoratların oluşumunda Alevi-Bektaşi inanç temellerinden bazıları olan velî, ocak ve Hızır-İlyas kültlerinin etkisi ortaya konulmaya çalışılacaktır. Zehra Kayacık’ın nefeslerinin birçoğunda kendi memoratlarının Hz. Muhammed, Hz. Ali, Hz. Hüseyin, Hz. Fatma, Hacı Bektaş Velî, Hızır ile rüyalarında ve uyku uyanıklık arasında olağanüstü hallerle bir araya gelmesi neticesi oluşan memoratlar etkileri vardır. On iki imamların sevgisi, Kerbelâ ve Yezid’e lanet, Alevi inancıyla alay eden insanları yermek gibi hususlar da nefeslerinin ilham kaynaklarıdır. Bu çalışmada, inançların bir sözlü kültüre etkilerini tespite örnek olması amacıyla Zehra Kayacık’ın rüyaları, memoratları ve bu rüyalar ve memoratlar bağlamında söylemiş olduğu nefesleri ele alınacaktır.
Keywords : Alevi, Bektaşi, Hz Muhammed, Hz Ali, ehl i beyt, halk inançları, halk dini, memorat, rüya, dinî şiir nefes,