TÜRK ROMANINDA ALEVİ VE BEKTAŞİ KADIN ALGISI

Authors : Aliye USLU ÜSTTEN

Pages : 197-208

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2014-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Alevilik inancında birey “can” olarak değerlendirilir ve her iki cinse eşit mesafede biranlayışa sahiptir. Hacı Bektaş Velî, kadınların erkeklere kıyasla eksik varlıklar olarakdeğerlendirilmesini eleştirmiş ve inancın özüne insanı yerleştirmiştir. Alevilikte önemli biryere sahip olan kadın, erkekten ayrılmaz. Her birey, yaptığı hizmetlerle ve bilgisine göredeğerlendirilir. Bu nedenle, kadın hizmetlerine göre erkekten daha üstün bir konumda olabilir.Ailenin sembolü olan ocağın devamının sağlanması ve korunması görevi kadına verilmiştir.Eski Türklerde otağın sahibi, Alevilikte ise ocağın sahibi kadındır. Eski Türk kültüründekadına verilen değer, birçok kültür izlerini barındıran Alevi ve Bektaşi inancında aynendevam etmiştir. Bu denli değer verilen kadın, Cumhuriyet dönemi Türk romanında farklışekillerde yansıtılmıştır. Romanlarımızda Alevî kadın kimliği ile tanıtılan kadın karakterlerkimi romanlarda olumlu yönleriyle ön plana çıkarken kimi romanlarda da toplumda ezilenveya istenmeyen kişiler olarak tanıtılmıştır. Bu makalede, öncelikle Alevilikte ve Bektaşiliktekadına verilen değer ve önem belirtilmiş, daha sonra Alevi-Bektaşi kadın algısının Cumhuriyetdönemi romanlarımızda ele alınışı ile ilgili bir değerlendirme yapmak amacıyla yedi romanincelenmiştir. Bu romanlar çerçevesinde Alevi-Bektaşi kadın algısı ve bu algının yansıtılışbiçimi üzerinde durulmuştur.
Keywords : Alevilik, Bektaşilik, kadın, Türk romanı