TÜRK DÜŞÜNCE DÜNYASINDA HAZRET-İ ALİ

Authors : Necati DEMİR

Pages : 85-104

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2011-12-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Muhammed’in yakını olması, İslamiyetin yayılmasında birinci derecede rol alması ve dördüncü halife olması sebepleriyle Hz. Ali’nin dünya tarihinde çok önemli bir yeri vardır. Hz. Ali, yiğit ve bilim sahibi olmakla da öne çıkmıştır. Bununla birlikte uğradığı haksızlıklar, sırtından vurularak şehit olması, çocuklarının canice şehit edilmesi gibi olaylar bütün dünyayı derinden etkilemiştir. Onun “Zülfikar” adlı kılıcı kahramanlığının sembolü olmuştur. Kur’an ve hadisler konusundaki bilgisi, biliminin sembolü olarak tarihteki yerini almıştır. Bütün bunlardan dolayı ölümünden bu yana yaklaşık 1350 yıl geçmesine rağmen o, unutulmamıştır. Aksine geçen zaman içinde şahsiyeti, yaşayış tarzı, kahramanlığı, adaleti ve bilimi Türk milletinin her ferdine örnek teşkil etmiştir. Bu özelliklerinden hareketle Türk milletinde Hz. Ali ile ilgili bir düşünce dünyası şekillenmiştir. Hatta Türk milleti, Hz. Ali’yi gönlünün ve düşünce dünyasının merkezine yerleştirmiştir. Onunla ilgili şekillenen Türk düşünce dünyası, tarih içerisinde belirgin bir biçimde yazılı ve sözlü edebiyatımıza aksetmiştir. Biz, Türk düşünce dünyasında Hz. Ali’nin yerini belirleyebilmek için Karahanlı Dönemi’nde kaleme alınmış eserleri, Dede Korkut Hikâyeleri’ni, Menakıb-ı Hacı Bektaş Velî’yi, Anadolu’da teşekkül etmiş Türk destanlarını, Divan Edebiyatı çerçevesinde kaleme alınmış divanları taradık. Ayrıca Anadolu’dan derlenmiş efsaneleri gözden geçirdik. Bu eserlerden hareketle Hz. Ali ile ilgili şekillenen Türk düşünce dünyasını tespit etmeye çalıştık.
Keywords : Hz Ali, Alevilik, Türklük, İslamiyet