BEKTAŞİ VE ALEVİ KÜLTÜRÜNDE KADIN

Authors : Belkıs MENEMENCİOĞLU

Pages : 129-140

View : 20 | Download : 15

Publication Date : 2011-12-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Bektaşi ve Aleviler için kadın, hem kavram hem olgu olarak büyük saygınlığa sahiptir. Dolayısıyla Bektaşi ve Alevi kültüründe kadın olgusu, kadına önem vermesiyle bilinen diğer topluluk ve kültürlerden büyük farklılık göstermez. Bektaşi ve Alevi kültürü, öğretisinin de yaşam tarzının da odağına cins ayrımı gözetmeksizin insanı koymuştur. Bu felsefe her ne kadar yeni olarak yansıtılıyor gibi görünse de Bektaşi kültürü için kadın olgusunun geçmişi eskidir. Batı dünyası, yakın zamanda evrensel insan modeli üzerinde konuşmaya başlamışken Bektaşi kültürü, bu bakış açısına 700 yılı aşkın bir zamandır ulaşmıştır. Buradan hareketle çalışmada öncelikle insan kavramı, antropolojik ve etimolojik kökeniyle irdelenmiş, daha sonra din felsefesine yansıması verilmiştir. Bektaşi bakış açısında cinsler, eşdeğerdedir. Dolayısıyla kadın ne kadar insansa, erkek de o kadar insandır. Bu kapsamda makalede Bektaşilerde kadının konumu; evlilik, toplum hayatı, ibadet mekânları, giyim kuşam, Bektaşi edebiyatı, dinsel statü ekseninde incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Kadın olgusunun ele alınması Bektaşi kültürüyle sınırlandırılmakla beraber eski Türklerde kadın olgusuna bakışa da makale içerisinde yer verilmiştir.
Keywords : Kadın, Baciyan ı Rum, Atasagun Bacılık, Anabacı, evrensel insan modeli