HACI BEKTAŞ VELÎ’YE AİT ESERLERDEN HAREKETLE ALEVİLİK VE BEKTAŞİLİK KAVRAMLARININ ALGILANMA ESASLARI

Authors : Özlem Bayrak CÖMERT

Pages : 313-334

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2011-12-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk Tasavvuf hareketinin önde gelen isimlerinden biri olan Hacı Bektaş Velî’ye ait olduğu kabul edilen eserlerde, Alevilik ve Bektaşilik kavramları oldukça geniş yer tutmaktadır. Bu kavramların önemli bir kısmı daha önce değişik eserlerde ele alınıp değerlendirilmekle birlikte birçoğunun örneklendirme yoluna gitmediği görülmektedir. Tasavvuf anlayışının tarihsel gelişim içerisinde farklı şekillerde değerlendirilmesinden yola çıkarak Hacı Bektaş Velî’de tasavvuf anlayışını oluşturan temel değerlerin tespiti oldukça önem kazanmaktadır. Hacı Bektaş Velî’ye ait olduğu kabul edilen eserler arasında iki önemli eseri, ele aldığımız kavramlar açısından oldukça zengindir. Hacı Bektaş Velî’nin “Makâlât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniyye” adlı eserinde Alevilik ve Bektaşilik ile ilgili kavramların belirlenip “Makalât” adlı eserden de açıklamalarla desteklenmiştir. Ayrıca “Makalât” adlı eserden bazı kavramlar da ilave edilmiştir. Hacı Bektaş Velî’ye ait olan diğer eserler, bu çalışmaya dâhil edilmemiştir. Bu eserlerde tespit edilen Alevilik ve Bektaşilik ile ilgili kavramların diğer sözlüklerdeki algılanma biçimleri de çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Alevilik ve Bektaşilik kavramlarının algılanma esasları kapsamında da ortaöğretim ders kitapları, öğretim programıyla birlikte değerlendirilmiştir. Çünkü gençlerin dinî-tasavvufi Türk edebiyatına ilişkin anlamlı bilgilerinin oluşabilmesi için ortaöğretim döneminde edindikleri sözcükleri geleceğe doğru ve anlamlı bir şekilde aktarabilmesi büyük önem taşımaktadır. Hacı Bektaş Velî’ye ait eserlerde yer alan kavramlar ve bu kavramların taşıdıkları anlamlar, ortaöğretim safhasında Dinî-tasavvufi Türk edebiyatı öğretimi hususunda çok önemli bir yere sahiptir.
Keywords : Hacı Bektaş Velî, Alevilik ve Bektaşilik, Dinî Tasavvufi Türk Edebiyatı Öğretimi