SİYASETE RİAYET ETMEK, BANİLİKTEN VAZGEÇMEK: DULKADİRLİ BEYİ ŞEHSUVAROĞLU ALİ BEY’İN HACIBEKTAŞ CUMA CAMİSİ

Authors : Ayşe BUDAK

Pages : 61-78

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2016-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :1515 yılında kısmen, 1522 yılında ise tamamıyla Osmanlı İmparatorluğu’na bağlanmış olan Anadolu Beylikleri’nden Dulkadirlilerin son yöneticisi olan Şehsuvaroğlu Ali Bey’in Hacıbektaş’ta inşa ettirdiği Cuma Camisi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. 1515-1522 yılları arasında beyliğin başında bulunan Şehsuvaroğlu Ali Bey’in inşa ettirdiği bilinen iki yapı mevcuttur. Bunlardan ilki 1519 tarihli Hacı Bektaş Tekkesi içinde bulunan Balım Sultan Türbesi, ikincisi ise 1520 yılında inşa ettirilmiş olan Hacıbektaş Cuma Camisi’dir. Ali Bey’in bâniliğinde etkili olduğu düşünülen siyasi koşullar, Dulkadirli-Osmanlı ilişkileri ile Yavuz Sultan Selim ve Ali Bey’in ilişkilerine de değinilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Aynı bâninin aynı yerleşim yerine inşa ettirdiği yapılara olan yaklaşım farkları, her iki yapının kitabelerinden hareketle yorumlanmıştır. Ali Bey’in Yavuz Sultan Selim karşısında geri plana aldığı bâniliğinin, Dulkadirli-Osmanlı Beylikleri temel alınarak, Ali Bey ve Yavuz Sultan Selim’in yaşadığı dönem öncesi ve sonrasında diğer beylikler arasında var olup olmadığına da değinilmiştir. Şehsuvaroğlu’nun Hacıbektaş’ta inşa ettirdiği camiye ilişkin sanat tarihi yazımında görülen karışıklıklara, arşiv belgelerinden ve yapıların plan özelliklerinden hareketle açıklama getirilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Dulkadirliler, Cuma Camisi, Hacıbektaş, bânilik, mimari