SON ASIR MUTASAVVIF ŞAİRLERDEN ÖMER NECMÎ EFENDİ VE SÂKÎNÂMESİ’NİN YENİ BİR NÜSHASI

Authors : Mehmet Göktaş, Mehmet Öztürk

Pages : 417-434

Doi:10.60163/hbv.108.027

View : 104 | Download : 108

Publication Date : 2023-12-26

Article Type : Review Paper

Abstract :Ömer Necmî Efendi geleneğin izinde şiirler kaleme alan mutasavvıf bir şairdir. İstanbul’da doğmuştur. Askerlik mesleğine intisap eden şair önce Halvetiyye tarikatına intisap etmiş dönemin Şâzelîyye, Melâmiyye, Şettâriyye ve Rufâiyye tarikatlarından irşad icazeti almıştır. Manisa’nın Alaşehir kazasında belli bir süre irşad vazifesini yerine getirmiştir. 1307/1889 yılında İstanbul’da vefat etmiştir. Velûd bir şair olan Necmî’nin tamamı tasavvufî mahiyette olan Türkçe Divan, Farsça Divançe, Kasîde-i Elfiyye, Tuhfe-i Vahdet, Şem‘anâme ve Sâkinâme olmak üzere toplam altı adet eseri bulunmaktadır. Sâkînâmeler, Fars ve Türk İslam Edebiyatı’nda yaygın edebî türlerdendir. Bu çalışmada Necmî Ömer Efendi’nin tasavvûfî mahiyette kaleme alınan Sâkî-nâme manzumesi ele alınmıştır. Çalışmada Necmî Ömer Efendi’nin terceme-i hâli ve Sâkî-nâmeler hakkında kısaca bilgi verildikten sonra Necmî Efendi’nin Sâkî-nâmesinin tespit edilen iki nüshası tanıtılmış, edisyon kritiği yapılan eser, transkripsiyonu yapılarak yeniden kültürel ve edebi bir miras olarak ilim ve edebiyat âlemine sunulmuştur. Ayrıca son bölümde eser ana hatlarıyla muhteva bağlamında tahlile tabi tutulmuştur. Eser üzerine daha önce tek nüsha üzerinden bir çalışma yapılmıştır. Ancak tek nüsha üzerinden yapılan bu çalışmada vaki hatalar eserin tespit edilen iki nüshası üzerinden yeniden incelenmesini gerekli kılmış; müstakil bir başlıkta sıralayacağımız nedenlerden dolayı eser üzerinde tekrar çalışma gereği duyulmuştur.
Keywords : Türk İslam Edebiyatı, Tasavvufî edebiyat, Ömer Necmî Efendi, Sâkî nâme