1973 Ramazan / Yom Kippur Savaşı ve Orta Doğu

Authors : Mehmet Erkan KILLIOĞLU

Pages : 129-151

Doi:10.52792/tws.1114113

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2022-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İsrail’in 1948 yılında Filistin toprakları üzerinde bir devlet olarak ortaya çıkması ile 20.yüzyıl Ortadoğu tarihinin en dramatik ve sorunlu safhalarından biri başlamıştır. Bunun sonucunda da 20. yüzyılın ikinci yarısına gerek bölge gerekse de Dünya siyasetini derinden etkileyen en az üç büyük savaş sığdırılmıştır. 1948 yılında uluslararası ortama katılımından bu yana çevresindeki ülkeler ile anlaşmazlık ve çatışma halinde olan İsrail, bu yüzden dış politika ve savunma alanında herşeyi güvenlikleştirmiştir. İşte bu çalışmada incelenecek olan 1973 Ramazan/Yom Kippur Savaşı Ortadoğu’nun görünüşünü değiştiren o üç büyük savaştan biridir. O dönemde dünya siyasi ve ekonomik ortamına da ciddi derecede etki etmiştir. İsrail dış politikasında ortaya çıkan bu durumun kaynağında, varlığı daimî kabul edilen yaşamsal tehdit algısı ve düşmanlarla çevrili bir bölgede yeni kurulan bir devlet olma durumunun olduğu görülmektedir. Bu anlayışın kısmen değişmesi ve sürecin daha sistematik bir biçime dönüşmesi için uzun süre beklenmesi gerekmiştir. İşte Yom Kippur Savaşı ve savaş sonrasında ortaya çıkan durum bu dönüşümü hızlandırmıştır. Gerek İsrail’in gerekse de Arap dünyasının kendisine olan bakışını değiştirmiş, o zamana kadar genel kabul görür hale gelen bazı mitlerin de yıkılmasına neden olmuştur. Bu açıdan bakıldığında, Yom Kippur Savaşı sonrasında ortaya çıkan siyasi ve askeri kırılmanın sadece İsrail tarafında değil, Arap ülkeleri tarafında da var olduğu görülmektedir. Bu da Yom Kippur Savaşı’nı bölge ve dünya siyaseti açısından önemli hale getirmektedir.
Keywords : Bar Lev Hattı, Enver Sedat, Saad Şazili, Moşe Dayan, Golda Meir