EKONOMİK VE SOSYAL ETKİNLİK BELİRLEMEDE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ: ARAP BİRLİĞİ ÖRNEĞİ

Authors : Ayhan DEMİRCİ

Pages : 64-79

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2019-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüz koşullarında karmaşıklaşan ilişkiler ve üretim süreçleri ile gelişen teknoloji ve dünyanın her noktasına rahatlıkla ulaşılabilme olanaklarında meydana gelen gelişmeler dikkate alındığında, alınacak kararların bir veya birkaç kritere bağlı olamayacağı açıktır. Rekabetin küreselleşme ile birlikte acımasızlaştığı da dikkate alınırsa her türlü kaynağın etkin bir şekilde kullanılması ve üretim süreçlerinin buna göre yönetilmesi de ayrıca önem arz etmektedir. İşte bu noktada son yıllarda önemli gelişmeler kaydeden çok kriterli karar verme yöntemleri, karar vericiler için sıklıkla başvurulan yardımcı destek sistemlerini oluşturmaktadır. Çalışmada; bölgesel ekonomik güç unsuru olan Arap Birliği üyesi ülkelerin ekonomik gelişmişlik düzeylerine bağlı olarak, bölge halkının sosyal seviyesinin ölçülmesi ve her iki durum arasındaki ilişkinin ölçümü yapılmış ve bu maksatla Veri Zarflama Analizi insert ignore into journalissuearticles values(VZA); yöntemi kullanılmıştır. Ülkelerin ekonomik ve sosyal düzeylerine etki edeceği düşünülen ve Dünya Bankası resmi internet sitesinden elde edilen veriler kullanılarak, Arap Birliği üyesi ülkelerin ekonomik ve sosyal etkinliklerinin ölçüldüğü çalışma sonucunda; ülkelerin elde ettikleri etkinlik skorlarına bağlı olarak tam etkinlik skoru alamayan ülkelerin hangi girdilerini ne oranda azaltmaları ve/veya hangi çıktılarını ne oranda artırmaları gerektiği yönünde tavsiyelerle birlikte, sonuçlar; referans kümesi eşleştirmesiyle desteklenmiştir. Ayrıca ekonomik etkinliğin sosyal etkinlik üzerindeki etkisi değerlendirilerek tartışılmıştır.
Keywords : VERİ ZARFLAMA ANALİZİ, EKONOMİK ETKİNLİK, SOSYAL ETKİNLİK