Yedisan-Bucak Nogaylarının 1756 ve 1758 İsyanları

Authors : İsmail BÜLBÜL

Pages : 74-113

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2016-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İtil-Ural sahasının önemli ögelerinden birisi olan Nogaylar, XVI. yüzyılda eski güçlerini kaybedince Deşt-i Kıpçak coğrafyasının çeşitli bölgelerine dağılıp Osmanlı, Kırım ve Rusya gibi devletlerin himayesi altına girmeye başladılar. Bunlardan Osmanlı Devleti’nin hakimiyetini kabul eden Nogay boyları, yoğun olarak Tuna Nehri’nden Kırım Yarımadası’na uzanan geniş düzlüklere yerleştiler. Bu coğrafyada Osmanlı Devleti ile Kırım Hanlığı’nın ortaklaşa yönetimi söz konusu idi. Nogaylar, bu ortak idare altında eski geleneklerine sıkı sıkıya bağlı bir yaşam tarzı sergilediler. Bu durum Nogayların, yeni efendilerinin kanunlarını benimsemelerinde isteksiz davranmalarına ve efendileri ile aralarında yüzeysel bir bağın kurulmasına neden oldu. Ortaya çıkan kırılgan yapı onların merkezi otoriteye karşı kolaylıkla isyan etmelerinin de yolunu açtı. Bu çalışmada, Başbakanlık Osmanlı Arşivinde yer alan Mühimme Defterleri’nden ve dönemin kroniklerinden hareketle, Nogayların  1756 ve 1758 yıllarında gerçekleştirdiği isyanlarının sebep-sonuçları ve gelişimleri ele alınacaktır.
Keywords : Nogaylar, isyan, Said Giray, Osmanlı Devleti, Kırım Hanlığı