İlhan Olcayto Devrine Ait İki Fermân

Authors : Ergin AYAN

Pages : 22-40

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2016-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İlhanlılar devrine ait Farsça fermânların protokol, metin ve sonuç olmak üzere üç bölümden oluştuğu söylenebilir. Protokolde dua cümlesinin yanı sıra, fermânın kimin adına gönderildiği ve gönderenin adları zikredilir. Metin kısmında belgenin ilgili olduğu kişilerin adları, fermânın düzenlenmesine neden olan konu, niyet beyanı, olayın tekerrüründe verilecek ceza ile tehdit etme, düzenlemelere uyulması ve onlara güvenilmesine davet etme ve istekler; Sonuç kısmında tarih, mekân, dua cümlesi ve diğer dinî formüller yer alır.  Moğol devrine ait Farsça fermânların tarz olarak farklı versiyonlarına rastlanmaktadır. Bu çalışmada İlhanlı hükümdârı Olcayto devrine ait iki fermân örneği ele alınmış, bunların tercümeleri ile birlikte değerlendirmesi yapılmıştır. Bunlardan birincisi Emîr Kutluğşâh’a ait olup, Erdebîl eyâleti sınırları içindeki vakıfların uygunsuz kullanımı ile ilgilidir. İkincisi Vezîr Sa‘dü’d-dîn’e ait olup, birinci fermânın tasdiki mahiyetindedir.
Keywords : Yarlığ, İlhanlılar, Olcayto, Kutluğşâh, Sadüd dîn