ALTIN ORDA TARİHİ ÇALIŞMALARINDA BİR KAYNAK OLARAK ORDALI PETRO HAGİOGRAFYASI (Tahlil-Tercüme)

Authors : Alihan BÜYÜKÇOLAK

Pages : 154-171

Doi:10.56252/turktarars.1094079

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Ordalı Petro Hagiografyası’nın tercümesini ve tahlilini içeren bu çalışma, Cuci Ulusu’nda daha Batu’nun sağlığında iken ilk nüvelerini gösteren Berke’nin hizipçi eylemlerinin sosyal sonuçları da olduğunu göstermek amacı taşımaktadır. Kaynaklarda 1250li yılların ilk yarısına dek takip edilebilen başkent Saray’daki Hristiyanlık, Altınorda tarihindeki ilk Müslüman Han olan Berke’nin 1258’de başlayan iktidarıyla birlikte sükuta uğramaktadır. Papalık Makamı ile Sartak’ın sağlığında kurulan diplomatik ilişkilere dair bilgi veren kaynaklarda Sartak’ın ulusunda elli bin civarında Hristiyan Moğol’dan bahis olunurken, Berke sonrası Altınorda sınırlarında böyle bir Moğol topluluğuna tesadüf edilmemektedir. Üstyüg-Vologda Kroniği’nde, kalabalık bir Moğol topluluğunun Rostov’da meskun bir halde 1288 yılına dek yaşadığına dair bir kayıt, Hristiyan Sartak’ın siyasi cinayetinden sonra Saray’ın sosyopolitik yapısında vuku bulmuş bir değişime işaret etmektedir. Tercüme ettiğimiz hagiografya da Berke’nin iktidarı nihai olarak ele geçirmesinin arefesinde Saray’dan Rostov’a göçmüş Hristiyan bir Moğol asilzadesinin ve onun soyundan gelen kimselerin hayatlarını konu etmektedir.
Keywords : hagiografya, Sartak, Berke, Saray, Moğollarda Hristiyanlık