Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Oy Hakkı ve Temsili

Authors : Ömer Emrullah Egeliği

Pages : 386-444

Doi:10.59933/tauhfd.1503877

View : 71 | Download : 240

Publication Date : 2024-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada yurt dışında yaşayan vatandaşlara oy hakkı tanınmalı mı sorusu lehe ve aleyhe görüşlere göre tartışılmıştır. Bu görüşlerin yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlar için ne derece geçerli olduğu tartışılmış ve tartışılan argümanlar çerçevesinde yurt dışında yaşayan vatandaşların temsilinin neden gerekli olduğu ve nasıl yapılması gerektiğine ilişkin sonuçlara varılmıştır. Lehe ve aleyhe görüşler karşılaştırmalı literatürden edinilmiş, yurt dışında yaşayan Türk toplumunun yapısını tahlil için farklı disiplinlerdeki çalışmalar incelenmiştir. İnceleme sonucunda yurt dışında yaşayan Türk toplumunun özgün yapısını açıklamak için literatürdeki lehe ve aleyhe görüşlerin tek başına yeterli olmadığı görülmüştür. Yurt dışında yaşayan Türk nüfusun yeknesak bir profil çizmediği çalışma kapsamında tespit edilmiştir. Buna ek olarak göçün sürekli olması ve tersine göçün de gözlemlenmesi bu topluluğun ana vatanları ile siyasi ve duygusal bağlarını koruduklarını göstermiştir. Bu topluluğun temsil edilmesi hem onların ana vatanla olan bağlarını koruyacak hem de ana vatandaki siyasi organizasyonların onlara olan ilgisini devamlı kılacağı sonucuna varılmıştır. Yurt dışı oy hakkının tanınmasında hem ana vatandaki vatandaşların hem de yurt dışında yaşayan vatandaşların menfaati vardır. Anayasa hükümleri de bu yöndedir. Hatta yurt dışı oy hakkını sağlama yükümlülüğü öngördüğü söylenebilir. Yurt dışındaki vatandaşların temsili için onlara oy hakkı tesis edilmesi tek başına yeterli olmayacaktır. Çalışmada yurt dışı seçim bölgesi tesis edilmesi önerilmiştir. Bu bölgeye ayrılan temsilci sayısının dengeli olmalıdır. Yurt dışı seçim bölgesinden aday olabilmek için yurt dışında yaşama şartı aranmalıdır. Yurt dışında çok fazla seçim bölgesi açılmamalı, seçim tarihleri kısa tutulmalı ve yurt içindeki seçim tarihine yakın olmalıdır. Yurt dışındaki oylar yurt dışında sayılmalıdır. Ayrıca ana vatandaki vatandaşlar ve yurt dışındaki vatandaşların arasında bir menfaat ve temsil dengesi kurmak için yurt dışı oy hakkı ölçülü şartlara tabi tutulmalıdır.
Keywords : Seçimler, oy hakkı, yurt dışı seçmen, diaspora, göç