Cumhuriyetin İlk Dönem Kimya Ders Kitapları ile Günümüz Kimya Ders Kitaplarının Karşılaştırılması

Authors : Ünal Demirtaş, Cezmi Ünal

Pages : 14-33

View : 25 | Download : 27

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada cumhuriyetin ilk dönem kimya ders kitapları ile günümüz kimya ders kitapları karşılaştırılarak yüzyıllık süreç içinde kimya ders kitaplarındaki değişimin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bunun için cumhuriyetin ilk dönem ders kitabı yazarlarından olan Naki (Nakiyüddin) Bekmen’in liselerin ikinci devre için hazırlamış olduğu kimya ders kitapları ile günümüz Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2021-2022 eğitim öğretim yılında liselere dağıttığı kimya ders kitapları incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi seçilmiştir. Doküman incelemesine dahil olan 1926 yılı basımı lise ikinci devreye ait lise bir, lise iki ve lise üç olmak üzere üç kitap ve günümüz baskısı olan dokuzuncu, onuncu, on birinci ve on ikinci sınıf olmak üzere dört kitap; toplamda yedi kitap seçilmiştir. Kitaplar fiziksel, görsel ve eğitsel özellikleri açısından değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda cumhuriyetin ilk dönem kitaplarının daha yoğun bilgiye sahip olduğu ve öğretmen merkezli eğitime uygun olduğu gözlemlenmiştir. Günümüz kitaplarının ise daha sade bir içeriğe sahip olduğu ve etkinlikler üzerinden öğrenme sürecinin yönlendirilmeye çalışıldığı görülmüştür. Hem Cumhuriyetin ilk dönem hem de günümüz ders kitaplarında güncel bilgilere dikkat edildiği ve son gelişmelerin takip edildiği görülmüştür. Kitaplar görsel açıdan incelendiğinde ise; hem cumhuriyetin ilk dönem kimya kitaplarında hem de günümüz kimya kitaplarında görsel öğelerin sıklıkla kullandığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte baskı teknolojilerindeki gelişmelerden dolayı, günümüz ders kitaplarının görsel öğeler açısından daha zengin ve dikkat çekici olduğu anlaşılmıştır. Dönem kitapları arasında tespit edilen önemli farklardan biri de yazı dili olmuştur. 1926 basımı kitaplar Osmanlı Türkçesi ile yazılmış ve Arap-Fars alfabesi kullanılmıştır. Günümüz kitapları ise 1928 sonrası kullanılan Latin alfabesiyle yazılmıştır.
Keywords : 1924 müfredatı, Kimya eğitimi, Ders kitabı incelemesi, Naki Bekmen