Özel Tüketim Harcamalarının Belirleyicileri: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama

Authors : Sacit SARI, Kemal YILDIRIM

Pages : 391-416

Doi:10.18037/ausbd.959238

View : 21 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde özel tüketim harcamalarının belirleyicilerini 2000:3 ile 2020:2 arası çeyrek dönemlik verilerle incelemektir. Çalışma kapsamında öncelikle özel tüketim harcamalarının yıllar içindeki seyri ve ekonomik büyümeye katkısı verilmiştir. Modelde yer alan değişkenlerin durağanlıkları geleneksel birim kök testleri ve Fourier birim kök testleriyle sınanmıştır. Birim kök test sonuçlarına göre düzeyde durağan çıkmayan seriler arasındaki uzun dönem ilişkiler Fourier-Shin eşbütünleşme testi ve ARDL sınır testi yaklaşımıyla incelenmiştir. Eşbütünleşme testi sonucunda serilerin uzun dönemde birlikte hareket ettikleri tespit edilmiştir. ARDL sınır testine göre GSYH değişkeni ve varlıklardaki net değişimi yansıtan seriler beklenildiği gibi özel tüketim harcamalarını pozitif yönde etkilemiştir. GSYH’de meydana gelen %1’lik artış özel tüketim harcamalarını %0.61 oranında artırmaktadır. Faiz oranlarında meydana gelen artış ise teoride beklenildiği üzere özel tüketim harcamalarını azaltmaktadır. Etkinin büyüklüğü ise görece küçük çıkmıştır. Ekonomide belirsizliği temsilen seçilen enflasyon değişkeni özel tüketim harcamalarını negatif yönde etkilemektedir. Enflasyon oranlarındaki %1lik artış özel tüketim harcamalarında %0.59 oranında azalmaya neden olmaktadır. Kamu harcamaları özel tüketim harcamalarını negatif yönde etkilemektedir. Kamu harcamalarındaki %1lik artış özel tüketim harcamalarını % 0.34 azaltmaktadır. Bu sonuç Türkiye ekonomisinde kısmi Ricardocu denkliğin geçerli olduğunu göstermektedir.
Keywords : Özel Tüketim Harcamaları, Gelir, Kamu Tüketim Harcamaları, ARDL, Türkiye Ekonomisi