Bir Hadis İhtisas Kurumu Olarak Nûriyye ve Eşrefiyye Dârülhadisi

Authors : Rıdvan KALAÇ

Pages : 67-82

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’an’dan sonra dini konularda hadisler ikinci önemli kaynak kabul edilmiştir. Hz. Peygamber’in sözleri, fiilleri ve takrirleri demek olan hadisler, ilk asırlarda daha çok âlimlerin evleri, mescid/camiler ve medreseler gibi çeşitli yapılarda öğrenilmiştir. Sonraları bu alanla ilgili faaliyetler, kendine has müesseselerde yoğun bir şekilde icra edilmiştir. Bu yapılardan biri de hadis ihtisas medreseleri diyebileceğimiz dârülhadislerdir. Müfredatını yoğunlukla hadis öğrenimine tahsis eden bu kurumlar, İslâm coğrafyasında dârülhadis adıyla ilk defa hicri altıncı asırdan itibaren Dımaşk’ta ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu yapıların ilk örneği ise Dımaşk ve Halep Atabegi Nûreddîn ez-Zengî’ye insert ignore into journalissuearticles values(ö.569/1174); nispet edilen ve meşhur tarihçi İbn Asâkir insert ignore into journalissuearticles values(ö.571/1175); adına yaptırılan Nûriye Dârülhadisi’dir. Bu yapı kendinden sonraki dârülhadislerin inşa edilmesi için ilham kaynağı olmuştur. Nitekim bu dârülhadisten sonra özellikle Dımaşk’ta Eyyûbîler asrında pek çok yapı inşa edilmeye başlanmıştır. Bu yapılardan biri de Eşrefiyye Dârülhadisi’dir. Eşrefiyye Dârülhadisi’ni önemli kılan husus, buranın hadis meşihatını İbnu’s-Salâh eş-Şehrezûrî insert ignore into journalissuearticles values(ö.643/1245);, en-Nevevî insert ignore into journalissuearticles values(ö.676/1277); ve el-Mizzî insert ignore into journalissuearticles values(ö.742/1341); gibi önemli muhaddislerin yürütmesidir. Çalışmada dârülhadis adıyla ilk olması hasebiyle kurulan Nûriye Dârülhadisi ile Dımaşk’ta oldukça önemli bir yere sahip olan Eşrefiyye Dârülhadisi, bu yapılarda yürütülen eğitim öğretim faaliyetleri, bu yapıların hadis eğitiminde icra ettikleri fonksiyonlar, okutulan hadis kitapları, burada yetişmiş olan muhaddis âlimler ile buraların akademik ve idari kadroları hakkında bilgi verilmiştir.
Keywords : Hadis, Nûriyye, Eşrefiyye, Dâdülhadis, İlmi Faaliyetler