Bağımsız Türk Cumhuriyetleri`nde Din Eğitimi

Authors : Alim Emin YUSUFOĞLU

Pages : 65-87

Doi:10.53112/tudear.970600

View : 20 | Download : 14

Publication Date : 2021-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilgi edinme ve öğrenmenin dinen zorunlu oluşu, dünyanın çeşitli bölgelerinde oluşan Müslüman topluluklarda eğitim-öğretim için özel bir yer belirlemiştir. Din eğitimi Türk Devletleri’nde de tarihî süreç içerisinde siyasî-ideolojik birçok değişikliklere ve etkilere maruz kalarak farklılık arzetmiş ve bugünkü hâlini almıştır. Sovyetler Birliği’nin yıkılmasıyla, 1990’lardan sonra başlayan hızlı bir yükselişin ardından din eğitimi alanında bir durgunluk dönemi başlamış ve bu durum, devletlerin bu süreçler üzerindeki artan etkisi göz önüne alındığında, din eğitimi eğilimlerinin daha fazla incelenmesi ihtiyacını doğurmuştur. Bağımsız Türk Cumhuriyetleri gibi çok geniş bir coğrafyada yürütülen din eğitiminin bütünü hakkında ayrıntılı bilgi vermenin veya bu bilgileri bir çalışmaya sığdırmanın imkânsız olduğu aşikârdır. Bu nedenle çalışmada, Türk Cumhuriyetleri’ndeki din eğitimi faaliyetleri ile ilgili genel bir değerlendirme yapılmakta, din eğitiminin tarihî geçmişi, Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra gelişim dönemleri ve mevcut durumu konusunda genel bilgiler verilmektedir. Ayrıca, din eğitimi kurumlarının biçimleri, çeşitleri ve ülkelere göre dağılımı konusuna temas edilmektedir. Bu bağlamda, araştırmada literatür incelemesi yöntemine bağlı olarak konuyla ilgili Türk Devletleri lehçelerindeki kaynaklar incelendiği gibi Rusça ve Türkçe literatürden istifade edilmiş, konuya dair resmî yayınlar, makaleler, yönetmelikler ve ders programlarından faydalanılmıştır. Yine çalışmada betimleme yöntemi takip edilmiştir.
Keywords : Din Eğitimi, Türk Devletleri, Müslümanlar, İslâm, Orta Asya