Yetişkin Kadınlarda Pişirme ve Yiyecek Hazırlama Becerilerinin Diabetes Mellitus Riski ile İlişkisi

Authors : Ceren Şarahman Kahraman, Cansu Memiç İnan, Özlem Çetiner

Pages : 277-286

Doi:10.25048/tudod.1573369

View : 114 | Download : 133

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışma, yemek hazırlama görevini sıklıkla kadınların üstlendiği toplumumuzda kadınların pişirme ve yiyecek hazırlama becerileri ile diyabet riski arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya yaşları 19-64 yıl arasında değişen 254 kadın katılmıştır. Beyana dayalı alınan vücut ağırlığı ve boy uzunluğu bilgileri kullanılarak beden kütle indeksi (BKİ) hesaplanmıştır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu kullanılarak toplanmıştır. Anket formunda sosyodemografik bilgileri, Finlandiya Diyabet Riski Anketi (FINDRISK) ve Pişirme ve Yiyecek Hazırlama Becerileri Ölçeği yer almaktadır. Verilerin analizinde bağımsız örneklem t testi ve Pearson Ki-Kare testi uygulanmıştır. Basit Doğrusal ve Çoklu Doğrusal Regresyon modeli ile veriler arasındaki ilişki incelenmiştir. İstatistiksel anlamlılık p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların %73,2’sinde kronik hastalık yoktur, %50,8’i normal vücut ağırlığına sahiptir. Katılımcıların FINDRISK puan ortalaması 8,5±5,8 olup %20,1’inin diyabet riski yüksektir. İleri yaş grubunda olanlarda, evli ve BKİ’si ≥25 kg/m2 olanlarda diyabet riski daha yüksektir (p<0,05). Lisans ve üzeri eğitim seviyesine sahip olanlarda, evde her gün yemek pişirenlerde, yiyecek hazırlama becerileri puanı, pişirme ve yiyecek hazırlama becerileri puanı yüksek olanlarda daha düşük diyabet riski saptanmıştır (p<0,05). Pişirme ve yiyecek hazırlama becerileri ile FINDRISK puanı arasında negatif ilişki varken (Beta=-0,193, p=0,002); bekâr olma (Beta=4,340, p<0,001), eğitim seviyesinin düşük olması (Beta=2,115, p<0,001) ve kronik hastalığın olması (Beta=1,990, p=0,004) FINDRISK puanı ile pozitif ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, diyabetin önlenmesinde diyet ve fiziksel aktivite gibi bilinen yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak besin hazırlama ve pişirme becerilerinin de son derece önemli olduğunu göstermiştir.
Keywords : Diyabet, Diyabet riski, Pişirme becerileri, Yiyecek hazırlama becerileri