Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu Türkçe Geçerliliği ve Güvenilirliği

Authors : Zümrüt Şahin, Ayşenur Sarıaslan

Pages : 88-96

View : 52 | Download : 39

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bireylerin kronik hastalıklarını yönetebilmeleri ve hastalığın ilerlemesini önleyebilmeleri için öz bakım son derece önemlidir. Diğer kronik hastalıklarda olduğu gibi diyabet yönetiminde de öz bakım yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Bu araştırma Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe geçerlilik ve güvenilirliğini için yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, metodolojik olarak tasarlanmıştır. Veriler, Aralık 2022 ile Ocak 2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma evrenini belirtilen tarihler arasında araştırma kriterlerine uyan Tip 2 diyabet tanısı alan hastalar oluşturmuştur. Evreni ise araştırmaya katılmaya gönüllü olan ve çalışma kriterlerine uyan 190 hasta oluşturmuştur. Araştırma verileri, Hasta Bilgi Formu, Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu ve Diyabet Öz Bakım Ölçeği ile toplanmıştır. İstatistiksel analizde, Cronbach alfa, test-tekrar test ve madde-toplam puan analizi yoluyla güvenilirliği değerlendiren tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Bulgular: Ölçeğin, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış ve toplam varyansın %75.37\\\'sini açıklayan 4 alt boyutta 10 maddeden oluştuğu görülmüştür. Örneklem büyüklünün faktör analizi için uygunluğu tespit edilmiştir. Ölçek 0.809 Cronbach alfa değeri ile yüksek güvenilirlik göstermiştir. Paralel form eşdeğerlik katsayısı Spearman Rho: 0.809 olduğu ve formlar arasında istenen düzeyde korelasyon sağlandığı tespit edilmiştir. Sonuç: Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu, Türkiye bağlamında diyabet hastalarının diyabet öz bakım faaliyetlerini değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Tip 2 Diyabet, öz bakım, geçerlilik, güvenilirlik