Nematode biodiversity in cereal growing areas of Bolu, Turkey

Authors : Şenol YILDIZ, Mustafa İMREN, Nagihan DUMAN

Pages : 159-168

Doi:10.16970/entoted.292132

View : 30 | Download : 13

Publication Date : 2017-06-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarım arazileri hem bitki paraziti nematodlar hem de serbest yaşayan yararlı nematodları birlikte barındırmaktadır. Bitki paraziti nematodlar bitki kalite parametreleri üzerinde olumsuz etkiler doğururken, serbest yaşayan nematodlar ise yaşamsal faaliyetleri sonucu olumlu etkilere sahiptir. Dolayısıyla, çalışma hem bitki paraziti nematodların çeşitlilik yapısı hem de yararlı nematodların çeşitlilik yapısını incelemek üzere yürütülmüştür. Bu amaçla, 2015 yılında Bolu ili buğday alanlarından toprak örnekleri toplanmıştır. Bolu ili rakım farklılıkları göz önüne alınarak iki farklı alt-bölgeye ayrılmıştır. Çalışma alanında, 13 bitki paraziti, 12 bakterivor, 4 fungivor, 4 predatör ve 10 omnivor gruba ait olmak üzere, toplam 43 nematod taksonu tespit edilmiştir. Nematod trofik gruplarının oransal dağılımlarına göre, bakterivorların baskın olduğu bir kommunite yapısına sahip olduğunu, bunu bitki parazitleri, fungivorlar, omnivorlar izlemiş, predatörler ise oldukça düşük bir orana sahip olduğu saptanmıştır. Serbest yaşayan nematodlardan, özellikle temel fauna bileşeni olan bakterivor ve iri cüsseli omnivore nematodların hem çeşitlilik hem de yoğunluk bakımından iyi durumda olduğu görülmüştür. Genel kommunite ve nematode maturity indisleri her iki alt-bölgeden alınan toprak örnekleri için hesaplanmış, indis değerleri arasında ise istatistikî olarak bir farklılığın görülmediği, dar bir aralıkta dağıldığı saptanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, nematode biyoçeşitlilik yapısına dayanılarak elde edilen bilgiler ışığında, Bolu ili buğday alanlarındaki toprak besin ağı orta ve iyi dereceler arasında yer aldığı sonucuna varılmıştır.     
Keywords : Biyoindikatör, çeşitlilik, nematodlar, trofik grup, buğday