Bazı bitkisel kökenli insektisitlerin laboratuvar koşullarında Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) larvalarına etkileri

Authors : Enver DURMUŞOĞLU, Ahmet HATİPOĞLU, Hasan BALCI

Pages : 651-663

View : 31 | Download : 12

Publication Date : 2011-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Güney Amerika kökenli Domates güvesi [Tuta absoluta insert ignore into journalissuearticles values(Meyrick, 1917); insert ignore into journalissuearticles values(Lepidoptera: Gelechiidae);] domatesin dünyadaki en önemli zararlılarından biridir. Kapalı veya açık domates yetiştirilen alanlarda bitkinin toprak üstünde kalan tüm kısımlarında beslenen Domates güvesi, mücadelesi yapılmadığında %100`lere varan oranlarda zarara neden olabilmektedir. Dünyada geniş alanları etkileyen bu zararlı, sonunda Türkiye’deki domates tarlalarında da yayılış göstermiş ve 2009 yılında, Türkiye pazarında domates fiyatlarının hızlı bir tırmanışa geçmesine neden olan önemli bir epidemi yapmıştır. Entegre zararlı yönetimi programları çerçevesinde zararlıya karşı birçok önlem ve mücadele yöntemi önerilse ve bunlar kısmen uygulansa da çiftçiler büyük ölçüde insektisit kullanmayı tercih etmektedirler. Ancak diğer yandan, zararlının uzun süredir sorun olduğu Güney Amerika ülkelerinde bu türün pek çok kimyasala karşı direnç geliştirdiği de bilinmektedir. Dolayısıyla bu araştırmanın temel amacı Domates güvesi ile mücadelede, dayanıklılık riski düşük ve insan ile çevre sağlığına zarar vermeyen çevre dostu bitkisel kökenli insektisitlerin kullanım olanaklarını belirlemektir. 2010 yılı Eylül-Aralık ayları arasında Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü iklim odaları ve laboratuarlarında gerçekleştirilen denemelerde, Anonin, Karanjin ve Azadirachtin içeren bitki ekstrakları ile bunların karışımları, zararlının ikinci ve dördüncü dönem larvalarına yaprak daldırma metodu ile uygulanmıştır. Sonuç olarak Anonin, azadirachtin ve bunların karışımını içeren ekstraktların halen kullanılmakta olan ilaçlara iyi bir alternatif olacağı belirlenmiştir.
Keywords : Domates güvesi, Tuta absoluta, Anonin, Azadirachtin, Karanjin