MİHAİL ÇAKIR’IN “BESARABİEAL GAGAUZLARÂN İSTORİEAS” ADLI ESERİNİN GAGAUZLARIN TARİHİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

Authors : Asım KORKMAZ

Pages : 451-474

Doi:10.32953/abad.1141684

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2022-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Mihail Çakır, 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın ortalarına kadar dinî ve kültürel çalışmalarıyla Besarabya’da ön plana çıkan Gagauz kökenli bir eğitimci ve din adamıdır. Çakır, daha önce Viata Basarabiei dergisinde Rumence yazdığı bazı makaleleri bir araya getirerek ve çeşitli eklemelerle 1934 yılında Besarabielâ Gagauzlarân İstorieasâ (Besarabyalı Gagauzların Tarihi) başlığıyla, Gagauz Türkçesiyle yayımlamıştır. O, bu kitabı yazmak için yoğun çaba sarf etmiştir. Kırk yıllık süre zarfı içinde Gagauz tarihi, kültürü üzerine saha araştırması ve kaynak taraması yapan Mihail Çakır, Gagauzların saf Türkçe konuşan bir Türk topluluğu olduğu kanısına varmıştır. Gagauzların soy kökenlerini eski göçebe Oğuz Türklerine dayandırmıştır. Çakır; bu eserini mevcut tarihî veriler, sosyal bilim adamlarının tezleri ve saha çalışmalarından yola çıkarak hazırlamıştır. Gagauzların köklü bir geçmişi ve kültürü olduğunu ortaya koymuştur. Mihail Çakır, kendi halkından gelen talepler doğrultusunda bu kitabı yazma gereksinimi duymuştur. Küçük hacimli ama oldukça önemli bir çalışma olan Besarabielâ Gagauzlarân İstorieasâ, Gagauz kökenli birisi tarafından yazılan ilk Gagauz tarihi kitabıdır.
Keywords : Mihail Çakır, Besarabielâ Gagauzlarân İstorieasâ, Gagauz Türkleri, Besarabya, Tarih