TÜRK VE ARNAVUTLUK MEDENİ HUKUKU’NDA EVLİ KADININ SOYADI

Authors : Gökçe CANARSLAN

Pages : 203-215

Doi:10.32953/abad.1213391

View : 32 | Download : 56

Publication Date : 2023-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Evli kadının soyadına ilişkin hükümler Türk Medeni Kanunu’nun aile hukukuna ilişkin ikinci kitabında, evliliğin genel hükümleri başlıklı üçüncü bölümünde düzenlenmektedir. Öte yandan Arnavutluk’ta aile hukukuna dair düzenlemeler, Medeni Kanun içinde değil Arnavutluk Cumhuriyeti Aile Kanunu’nda yer almaktadır. Arnavutluk Cumhuriyeti Aile Kanunu md.51’de insert ignore into journalissuearticles values(Kodi i familjes dhe legjislacioni për birësimet i Republikës së Shqipërisë); yer alan eşlerin soyadı başlıklı hükümde, evlilik birliği kurulduğunda eşlerin birinin soyadının aile soyadı olarak seçilebileceği veya eşlerin evlilik öncesindeki soyadlarını muhafaza etme haklarının bulunduğu ifade edilmektedir. Ayrıca soyadının, evlilik kütüğüne de kaydedileceği belirtilmektedir. Başka deyişle evlilik birliği kurulduğunda eşlerin ya soyadlarını değiştirmemek veya diğer eşin soyadını almak şeklinde iki ihtimal arasından seçim yapmaları beklenmektedir. Ancak aralarında anlaşsalar dahi eşlerin, diğer eşin soyadından başka bir soyadı alması mümkün görülmemektedir. Türk Medeni Kanunu md.187’de kadının evlenmekle kocasının soyadını alacağı ancak evlendirme memuruna ya da evlenme sonrasında nüfus idaresine yazılı olarak başvuru yaptığı takdirde kocasının soyadının önünde kendi soyadını da kullanabileceği belirtilmiştir. Hükmün devamında kadının evlilikten önce iki soyadı kullanması halinde bu haktan sadece tek soyadı için yararlanabileceği belirtilmektedir. Buna göre kanunda kadının, ya eşinin soyadını alması veya evlilik birliğinin kurulmasından önceki soyadını ancak eşinin soyadıyla birlikte taşıması ihtimalleri yer almaktadır. Ancak Türk Medeni Kanunu’nda bulunmasa dahi usulüne göre yürürlüğe koyulan uluslararası anlaşmalar, evli kadının yalnızca evlilik öncesi soyadını taşımasına imkan tanımaktadır. Öte yandan Arnavutluk Cumhuriyeti Aile Kanunu’nda evlilik birliğinin kurulmasıyla her iki eşin de soyadının değişmesi ihtimalinden bahsedilebilir. Böylece erkek eşin de kadının soyadını alması suretiyle, aile soyadı olarak kadının soyadının kütüğe tescil edilmesi mümkündür. Oysa Türk Medeni Kanunu’nda -mahkeme kararı ile yapılacak değişikliğin dışında- eşlerin anlaşmalarıyla, erkeğin soyadının hiçbir şekilde değişmesi söz konusu edilemeyecektir. Başka deyişle evlilik birliğinin kurulmasıyla soyadındaki değişiklik, ancak kadının üzerinde sonuç doğuracaktır.
Keywords : Aile, Evlilik, Eş, Soyadı, Özad