Elazığ (Türkiye) İl’inin farklı bölgelerinde yeraltı suları ve yerüstü sularındaki nitrat düzeylerine dayalı sağlık risk değerlendirmesi

Authors : Murat ÇELİKER

Pages : 54-67

Doi:10.20518/tjph.626205

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada, Elazığ ilinin 65 farklı yerinden alınan yeraltı ve yerüstü su örneklerindeki nitrat konsantrasyonunun, bu bölgelerde yaşayan insanlar için olası sağlık tehlikelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel bir araştırma olan bu çalışmada, içme suyundaki nitrat düzeylerine spektrofotometrik olarak bakılmış olup içme suyu yoluyla yüksek nitrat alımının, yetişkinler, çocuklar ve bebekler üzerindeki olası sağlık risk değerlendirmesi, USEPA sağlık tehlike modeli insert ignore into journalissuearticles values(HQ); kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Su numunelerinin nitrat seviyeleri ortalaması 8.99±16.77 mg/L olarak hesaplanmıştır. Örnekleme noktalarının %6`sında Türk standartlarında insert ignore into journalissuearticles values(50 mg/L); ve Dünya Sağlık Örgütü insert ignore into journalissuearticles values(50 mg/L); standartlarında önerilen sınır değerlerden daha yüksek konsantrasyonlara sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Nitratın, kronik günlük alımı insert ignore into journalissuearticles values(CDI);, yetişkinler, çocuklar ve bebekler için sırasıyla 0.25±0.47, 0.67±1.25 ve 0.71±1.34 mg/kg/gün’dür. Tehlike katsayısı insert ignore into journalissuearticles values(HQ); değeri yetişkinler için 0.16±0.29, çocuklar için 0.42±0.78 ve bebekler için 0.44±0.83 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Tehlike katsayısı insert ignore into journalissuearticles values(HQ); değerleri, Elazığ ilinin %9.30’u yetişkin, %18.60’ı çocuk ve %20.93’ü bebek nüfusunun aşırı nitrat kullanımı nedeniyle kronik toksisite riski altında olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, nitrat değerinin yüksek olduğu yerlerde su kaynaklarını korumak için gerekli tüm çevresel güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Keywords : sağlık risk değerlendirmesi, İçme suyu, nitrat, tehlike katsayısı, Elazığ