Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Endeksleri ve Gini katsayısı ile sağlık göstergeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Authors : Gülcan ŞANTAŞ

Pages : 1-19

Doi:10.20518/tjph.789713

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2021-04-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışma, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı insert ignore into journalissuearticles values(UNDP); tarafından geliştirilen gelişmişlik, eşitsizlik ve yoksulluk gibi olguları ölçmeye yarayan endeksler ve gelir dağılımında eşitliği ölçmeye yarayan Gini katsayısı ile sağlık değişkenleri arasında ilişki olup olmadığının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Sağlık değişkenleri yaşam beklentisi, mortalite, morbidite, sağlık hizmeti kullanımı ve sağlık altyapısı ve sağlık sistemi başlıklarıyla gruplanmış 19 değişkenden oluşmaktadır. Araştırma, Dünya Sağlık Örgütü üyesi 194 ülkeyi kapsamaktadır. Ancak ülkelerin tamamında UNDP Endeksleri ve Gini katsayısı verileri olmadığı için analizler verileri tam olan ülkeler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Çalışmada UNDP Endeksleri ve Gini katsayısı verileri UNDP tarafından yayınlanan “2018 İnsani Gelişmişlik Raporu”ndan, sağlık değişkenlerine ilişkin verilere ise Dünya Sağlık Örgütü veri tabanı olan “Global Health Observatory insert ignore into journalissuearticles values(GHO); Data” veri setinden ulaşılmıştır. Araştırmada korelasyon analizi uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmanın analizleri sağlık değişkenleri ile Endeksler ve Gini katsayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı şekilde orta, yüksek ve çok yüksek korelasyon olduğunu göstermektedir. Çalışma yüksek gelişmişliğin yüksek sağlık; yüksek yoksulluk ve eşitsizliğin ise yüksek ölüm oranı ve hastalık ile ilişkili olduğu bulgusuna işaret etmektedir. Sonuç: Çalışma sonucunda daha fazla gelişmişliğin diğer faydalarının yanında daha iyi sağlık ya da tersi olarak daha iyi sağlığın daha fazla gelişmişlik anlamına geldiği söylenebilir
Keywords : Gelişmişlik, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Endeksleri, DSÖ Ülkeleri