Türksat’ta yer alan çocuk kanallarında yayınlanan çizgi filmlerde obezite ile ilgili tutum ve davranışların sıklığı

Authors : Sinem SIPÇIK, Ayşe TAT, Osman GÜNAY, Ahmet ÖZTÜRK

Pages : 157-167

Doi:10.20518/tjph.773434

View : 19 | Download : 14

Publication Date : 2021-07-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Çocukluk çağı obezitesi 21. yüzyılın en önemli halk sağlığı sorunlarından biridir. Bu çalışmada Türkiye’deki çocuk kanallarında yayınlanan çizgi filmlerde obezite ile ilgili tutum ve davranışların yaygınlığını belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikli bu araştırmada Türksat üzerinden ücretsiz yayın yapan tüm çocuk kanalları değerlendirildi. Beş kanalda toplam 110 çizgi film serisi yayınlanmaktadır. Her kanaldan 6 çizgi film serisi kura yöntemiyle seçilerek, toplam 30 çizgi film çalışmaya alındı. Her çizgi filmden yedişer bölüm rastgele seçildi.Toplam 210 bölüm araştırmacılar tarafından izlendi. Gözlemciler arası tutarlılığı değerlendirmek için kappa analizi yapıldı. Verilerin istatiksel analizinde Pearson ki kare, Kruskal Wallis testleri kullanıldı. Bulgular: Çizgi filmlerin %26.2’sinde sebze ve meyve, %3.8’inde yüksek kalsiyum içeren besin, %3.3’ünde yüksek lif içeren besin, %2.4’ünde süt görseli mevcuttu. Sebze ve meyve görseli TRT Çocuk’ ta önemli derece yüksek oranda bulunmuştur. Filmlerin %10.5’inde fast-food, %12.9’unda şekerle tatlandırılmış meşrubat, %1’inde ekran karşısında yemek yeme görüntüleri mevcuttu. Ekranda yer alan fast-food görseli Cartoon Network’ te insert ignore into journalissuearticles values(%28.6); önemli oranda fazladır.Sağlıklı yeme davranışı, TRT Çocuk’ ta istatistiksel açıdan önemli derecede fazladır. Obezojenik yeme davranışı, Cartoon Network’ te TRT Çocuk ve Minika Çocuk’ a göre daha yüksektir. Sonuç: Çocukların gündüz kuşaklarını izledikleri kanallarda obeziteye yol açabilecek içeriklerin yaygınlığının yanı sıra sağlıklı gıdalara ve egzersize yönelik verilen negatif mesajlar dikkat çekmektedir.
Keywords : Fiziksel Aktivite, Çizgi Film, Sağlıklı Beslenme, Yeme Davranışları, Obeziyen Davranışlar