Afganistan Tasavvuf Edebiyatında İkinci Mevlânâ Kabul Edilen Haydarî Vucûdî’nin Şahsiyeti, Edebi Kişiliği ve Şiirleri

Authors : Ayşe KAŞ, Enayatullah AZİMİ

Pages : 312-341

Doi:10.32711/tiad.789568

View : 12 | Download : 14

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Afganistan’da tasavvuf edebiyatına yeni bir soluk getirmiş ve Mevlânâ’yı Sânî” insert ignore into journalissuearticles values(İkinci Mevlânâ); olarak tanınmış olan Haydarî Vucûdî’nin şahsiyeti, edebî kimliği ve şiirleri hakkındaki bilgilere yer verilecektir. Makalemize konu olan Haydarî Vucûdî, sosyal hayatı, sanatsal düşüncesi, şiirsel formları, edebî eserleri ve etkisi ile varlığını ortaya koymuş bir şahsiyettir. Şair, ülkesinde sosyal yaşamda, sanatsal icatlarının gerçekliği, önemi ve değeri ile edebiyat ve irfan alanına nüfuz etmiş biri olarak bilinmektedir. Afganistan halkının Mevlânâ Şinas insert ignore into journalissuearticles values(Mevlânâ Uzmanı); olarak ta vasıflandırdığı bu irfan şairinin yakın tarihte vefat etmiş olması araştırmamızın gerekliliğine işaret etmektedir. Haydarî Vucûdî, Afganistan’da edebiyattan tasavvufa, tasavvuftan siyasete birçok çevrenin fikirlerine ve sanatına itibar ettiği ve sohbetlerinin ve eserlerinin bu kesimlerde tesirli olduğu bir ilim erbabıdır. Haydarî, kendi manevî hallerini gizleyerek, Mevlânâ Celâleddin’in şiirlerini öğrencilerine yıllar yılı okumuş ve irfan edebiyatını sûfî öğütlerle öğretmeye gayret etmiştir. Tıpkı Mevlânâ gibi hâmûş olmayı insert ignore into journalissuearticles values(sükûneti);, uzleti daha küçük yaşta keşfeden şairin, insana matuf dünyasında rıza ve aşk can bahşeden iki kaynak olmuştur.
Keywords : Tasavvuf, Edebiyat, Şair, Afganistan, ikinci Mevlana, Haydari Vucudî