İslâm Kültür Geleneğinde İlâhî Sıfatlar Kuramı

Authors : Bayram ÇINAR

Pages : 415-446

Doi:10.32711/tiad.1094118

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Allah’a ilişkin konuşmanın zorluğu, O’nun âlemden ayrı bir varlık olması sebebiyledir. Allah, Kur’ân ’da kendisine bazı nispetler yapmış, bu yolla kendisi hakkında konuşmuştur. İlâhî vahyin anlaşılmayı amaçladığı bu yüzden varsayılabilir. Bu insanın teklife muhatap olması ile yakından ilişkilidir. Söz konusu varsayım, Allah’a yapılan nispetlerin anlaşılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Müslüman kelâmcılar, Allah’a ilişkin konuşmanın zorluğunu farkında olarak, bu teolojik soruna yönelmiş ve çözüm üretme çabası göstermişlerdir. Karşı karşıya bulunulan bu çok bilinmeyenli denklemde, bilinenlerden hareketle bazı çözüm teşebbüslerinde bulunmuşlardır. Bu çalışmadaki amaç, sıfatlar konusunda geliştirdikleri teolojik dil üzerinden ekolleri yargılamak değildir. Onların sıfatlara ilişkin kuramlarını ortaya koymak da bu çalışma çerçevesinde amaçlanmamıştır. Bu çalışma İslâm kelâm ekollerinin sıfatlar kuramına ilişkin varsayımlarındaki temel hareket noktaları, iddialarını dile getirmekte endişesini yaşadıkları teolojik algılar gösterilmeye çalışılmıştır. Bu yönüyle çalışmamız tamamen kuramsal ve kavramsal bir çalışmadır. Zaman zaman farklı ekollere mensup kelâmcılara atıf yapılması ise teorik kurgumuzun alandan test edilmesi ve doğrulanması amacı taşır.
Keywords : Kelam, Allah, Allahın Sıfatları, Zât, Zât Sıfat İlişkisi