Neshin Filolojik Anlamlarının Terminolojik Anlamlara Yansıması

Authors : Yunus YALÇIN

Pages : 536-560

Doi:10.32711/tiad.1130293

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Nesih meselesi, fıkıh usûlünün ihtilaflı konularından biridir. İlk dönemlerden itibaren neshin vukû bulmasının mümkün olup olmayacağı veya keyfiyeti hakkında farklı görüşler öne sürülmüş, neshe verilen lügavî, şer‘î, örfî ve ıstılâhî anlamlar çerçevesinde değerlendirmeler yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, yapılan bu değerlendirmelere göre usul âlimlerinin nesih kavramının hangi anlamı üzerinden hangi görüşe vardıklarını tespit ve analiz etmektir. Bu görüşlerin analiz edilmesi için ilk lügatlerde neshe verilen manalar tespit edildikten sonra Hanefî, Mâlikî, Şâfiî, Hanbelî ve Zâhirîler’den usul eseri bulunan ulemânın nesih kavramına verdiği anlamlar tespit edilmiştir. Bu tespitler incelendiğinde nesih kelimesine verilen lügavî, şer‘î, örfî ve ıstılâhî anlamların ana hatları ile beyan, ref‘ ve bedâ arasında deveran ettiği görülmüştür. Bu anlamlar çerçevesinde usulcüler, sünnetin Kur’ân’ı nesh edip edemeyeceği, nesh eden delillerin neler olduğu gibi birçok farklı hüküm elde etmişlerdir.
Keywords : Fıkıh, Usûl i Fıkıh, Nesih, Lügat, Istılah