İslam Ahlâk Düşüncesinin Çerçevesinin Belirlenmesinde ‘Sünnet’in Rolü -‘Tedbîru’l-Menzil’ Özelinde-

Authors : Zeynep Canan Koçak

Pages : 599-620

Doi:10.32711/tiad.1427583

View : 198 | Download : 145

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam ahlâk düşüncesine dair eserler incelendiğinde mukaddime hariç üç ana bölümle karşılaşmaktayız. İlk bölüm ahlâk felsefesiyle ile ilgili teorik meselelere yer verir. Diğer iki bölüm ise pratik alana yönelik konuları ele almaktadır: aile ahlâkını temin etmenin imkânı üzerinde duran “Tedbîru’l-Menzil” ilmi ve devlet ahlâkını tesis etmenin yollarını arayan “Tedbîru’l-Müdün” ilmi. Çalışmamızın konusu olan “Tedbîru’l-Menzil” ilmi kapsamında ailenin ehemmiyeti, gereği, aileyi oluşturan faktörler, aile üyelerinin birbirlerine karşı yükümlülükleri, sağlıklı bir ailede lazım görülen hususlara dair başlıklar yer almaktadır. İşbu makale ahlâk alanında yazılmış belli başlı eserlerimizin sünnet ve hadis malzemesiyle bağlantısını “Tedbîru’l-Menzil” bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Zira İslam ahlâk düşüncesi, yalnızca Kur’an ve sünnetten beslenmemiş, insanın tabiatına, hukukuna dair ulaştığı her türlü birikimden faydalanmıştır. Dolayısıyla aklın verilerini, bilgiyi, tecrübeyi, örf ve adeti, farklı geleneklerden kaynaklı müktesebatı dikkate almıştır. Bu sebeple, ilgili kaynaklar araştırılarak, aile hayatının salimen devamına dair görüşlere Hz. Peygamber’in söz ve davranışlarının ne derece yansıdığı, eserlerde yer alan tavsiye, emir ve nehiylerin Peygamber’in çizdiği çerçeveye mutabık şekilde ortaya konup konmadığı hadis kaynaklarımızla mukayese edilerek tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Hadis, Sünnet, Tedbîru’l-Menzil, Aile, İslam Ahlâk Düşüncesi.