Batı Türkistan Bölgesinden Bir Hicretnāme Örneği

Authors : Zeliha Dilek Keçeciler

Pages : 151-179

Doi:10.32711/tiad.1479624

View : 40 | Download : 74

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :19. ve 20. yüzyıl Doğu Türkleri açısından bir varoluş mücadelesi ile geçmiştir. Dönemin Rus yönetimi içinde diğer toplulukların dinî ve millî değerlerini asimile etmeyi tercih eden unsurlar yer almıştır. Halkların maruz kaldıkları bu sindirme politikasından pek çok aydın, yazar ve sanatçı da kendi paylarına düşeni almış, ya sürgün edilerek ya ağır hapis cezaları alarak ya da infaz edilerek dönem zulümlerine maruz kalmışlardır. Metnimizin müellifi Şadi Töre Cihangiroğlu (ö. 1933) da kendisini İslâm’ı ve Hz. Peygamber’i anlatmaya adamış, ömrü boyunca sayısız dinî temalı eser vermiş, en sonunda da sürgün haldeyken vefat etmiştir. Çalışmada Türkistan’da zorlu şartlar altında yaşayan bir edîbin insanlara Peygamberlerini öğretmek kaygısı ve telaşı ile kaleme aldığı Nazm-ı Siyer-i Şerîf adlı eserinde yer alan “Hicret” bölümü işlenmeye gayret edilecektir. Giriş ile beraber dört bölümden oluşan makalemizde “Hicretnâme” -esas metinde geçtiği hali ile ayrı başlıklarda ve dörtlük numaraları ile- önce Türkiye Türkçesi ile anlatılacaktır. Ardından da metin transkripsiyonlu olarak aktarılacaktır.
Keywords : Türk İslam Edebiyatı, Siyer, Hicretnâme, Doğu Türkçesi, Şadi Töre Cihangiroğlu