İnanç Özgürlüğünün İç Boyutu

Authors : Bengü Merve DERİN TÜRKOĞLU

Pages : 121-142

View : 14 | Download : 15

Publication Date : 2022-03-07

Article Type : Research Paper

Abstract :İnanç özgürlüğü ulusal, bölgesel ve uluslararası insan hakları belgelerinde yer alan vazgeçilmez haklardan biridir. Demokratik toplumun temel değerlerinden biri olarak kabul edilen bu hak, çoğulcu bir demokrasinin merkezinde konumlandırılmaktadır. İnsan hakları metinlerinde yer alan bu ve benzeri haklar ve özgürlükler yargı içtihatlarıyla yeniden anlamlandırılmaktadır. Hakkın norm alanı ve içkin sınırlarına ilişkin değerlendirme ve analizlerde, bu hakkın söz konusu yeniden anlamlandırmalar tarafından belirlenen kapsamını da göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi insert ignore into journalissuearticles values(AİHM); olmak üzere insan hakları belgelerinin yorum ve denetim organları inanç özgürlüğünün iç boyutunun kişiliğin ayrılmaz bir parçası olmasından hareketle bu özgürlüğün, doğasına uygun bir biçimde kısıtlanamayacak bir özgürlük olduğunu vurgulamaktadırlar. Bu özgürlüğün dışa vurumu ise ancak demokratik toplumun gerekleri doğrultusunda kısıtlanabileceği düşüncesinden hareketle inşa edilmektedir. İnanç özgürlüğünün düzenlendiği hükümlerin lafzından hareketle yapılan bu yorumlarda söz konusu hakkın iki boyutunun olduğu kabul edilerek terminolojik olarak forum internum ve forum externum kavramlarına başvurulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, inanç özgürlüğü bakımından bu iki alanı birbirinden ayırmanın pratikte oldukça karmaşık olduğu ve forum externuma yönelik bir müdahale olarak değerlendirilen bazı kısıtlamaların forum internum bakımından etki doğurabileceğini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda çalışmada, inanç özgürlüğüne ilişkin uluslararası hukuk düzenlemeleri, Anayasa hükümleri, AİHM ve AYM kararları ile akademik çalışmalar çerçevesinde nitel verilere dayalı bir analiz yapılmaktadır.
Keywords : İnanç Özgürlüğü, Forum Internum, Forum Externum, Müdahale, Demokratik Toplum