AHİDNÂME-İ HÜMÂYÛNLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE 83/1 RUSYA AHİDNÂME DEFTERİNDEN ÖRNEK BİR AHİDNÂME TAHLİLİ

Authors : Büşra BULUT

Pages : 91-107

Doi:10.46236/jovosst.887194

View : 24 | Download : 26

Publication Date : 2021-09-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı arşivinde bulunan Düvel-i Ecnebiye defterlerine kayıd edilen Ahidnâme-i Hümâyûn, Osmanlı Devleti padişahları tarafından yabancı devlet hükümdarlarına hitaben yazılan resmi belgelerdir. Ahidnâme-i Hümayunların içeriğinde Osmanlı Devleti’nin yabancı devletlerle yaptığı antlaşmalar ve ticarî imtiyazlar hakkında bilgiler yer almaktadır. Bu açıdan ahidnâme-i hümâyûnların incelenmesi Osmanlı diplomasi araştırmalarına önemli katkılar sağlayacaktır. Ahidnâmeler, içerikleri itibariyle yalnızca antlaşma maddeleri ya da ticari imtiyazları içermemektedir. Bunun yanı sıra Osmanlı diplomasisinde yaşanan değişimlere bu belgeler aracılığıyla ulaşabilmekteyiz. Nitekim diplomatik belgeler olan ahidnâme-i hümâyûnlarda bir takım rükünlar bulunmaktadır ve rükünların yazımında kullanılan diplomatik uslüp ahidnâmelerin içeriğine göre değişmektedir. Bu değişimlerin tespiti devletlerarası ilişkilerin gelişimi açısından önem arz etmektedir. Çalışmada ahidnâmelerin genel özellikleri ile Osmanlı tarihi çalışmalarındaki kaynak değeri üzerinde durulmuştur. Ayrıca konuyu daha somut bir şekilde ele almak amacıyla, 83/1 Numaralı Rusya Ahidnâme defterine bağlı bir ahidnâme örneği transkribe edilerek, diplomatik açıdan tahlil edilmiştir.
Keywords : osmanlı devleti, ahidnâme, düvel i ecnebiye, diplomasi