FEROMON TUZAKLARI, DAL KAFESLERİ VE BAZI İKLİM DEĞERLERİ YARDIMIYLA ÇANKIRI ORMAN FİDANLIĞINDA KAVAK YALANCIARISI [Paranthrene tabaniformis (Rott.) (Lepidoptera:Sesiidae)]`NIN UÇUŞ PERİYODUNUN BELİRLENMESİ

Authors : Ziya ŞİMŞEK

Pages : 91-110

Doi:10.18182/tjf.39865

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2009-02-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Feromon tuzakları, dal kafesleri ve bazı iklim değerleri yardımıyla Çankırı Orman Fidanlığında Kavak yalancıarısı [Paranthrene tabaniformis insert ignore into journalissuearticles values(Rott.);]`nın uçuş periyodunun belirlenmesi amacıyla ele alınan bu çalışma, Çankırı`da 2000-2001 yılında yürütülmüştür. P.tabaniformis`in türe özgü eşeysel çekici feromonu [insert ignore into journalissuearticles values(3 E, 13 Z);-3, 13-octadecadien-1-ol);] ile Funnel tipi tuzaklar insert ignore into journalissuearticles values(F); kullanılmış ve 30 tuzak/ha olmak üzere 4 adet kavak fidanlığına feromon tuzaklar asılmıştır. Ayrıca, P.tabaniformis`le bulaşık 14 adet kavak fidanına dal kafesleri yerleştirilmiştir. Çalışmalara, zararlı ergini çıkmadan önce başlanılmış, üçer gün aralıklarla ve kelebek yakalandığı sürece devam edilmiştir. Feromon tuzaklar ve dal kafeslerdeki kelebek yakalanmaları ile etkili sıcaklık toplamı ve günlük ortalama sıcaklık arasında ilişkisi araştırılmıştır. Feromon tuzakları ve dal kafeslerde P.tabaniformis`in yakalanma durumu ile iklim verileri birlikte değerlendirildiğinde hava sıcaklığının ort. 16,5 oC`ye; gelişme eşiği insert ignore into journalissuearticles values(10 oC ); üzerindeki sıcaklık toplamının 160 gün-dereceye ulaştığı mayıs ayı ortasından itibaren ergin uçuşlarının başlayabileceği belirlenmiştir. Dalkafeslerde ergin çıkışlarının ise, bundan yaklaşık bir ay sonra ve hava sıcaklığının ort. 20,0 oC`ye, sıcaklık toplamının 384 gün-dereceye ulaştığı haziran ayı ortasından itibaren gerçekleştiği, buna göre feromon tuzaklar bulunmaması durumunda, zararlının çıkış seyrinin kafesler yardımıyla da izlenebileceği, sonuçların daha güvenilir olması bakımından, meteorolojik değerlerden de yararlanılması gerektiği kanısına varılmıştır. Anahtar kelimeler: Paranthrene tabaniformis, Kavak, Feromon tuzak, Uçuş seyri, Etkili sıcaklık toplamı
Keywords :