İran’da Siyasal Ekoller Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Hüdayi SAYIN, Ahmet ÇIRAKOĞLU

Pages : 85-112

Doi:10.26513/tocd.553477

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2019-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :1979 Devrimi sonrasında İran’a hâkim olan İslami ideoloji ülkenin siyasal sistemini de bütünüyle dönüştürdü. 2500 yıllık monarşi rejiminin lağvedilen kurumlarının yerine Şeriata dayalı yeni kurumlar getirildi. Geçici Hükümet döneminde yaşanan görece özgürlük ortamından kısa süre sonra, Velayet-i Fakih doktrini ve idealizm felsefesi temelinde şekillenen jakobenist İslamcılık, devrim sürecinin sürükleyicisi olan birçok siyasi akımı sistemden tasfiye etti. İslami ideolojinin faklı söylemleri de Devrim Lideri’nin iktidarında yönetimden uzaklaştırıldı. Humeyni’nin ardından sistemi idealizmin açmazlarından kurtarma söyleminde olan pragmatistler, statüko yanlısı muhafazakâr kesimden ayrışarak reformistlerle ittifaka girdi. Günümüze değin bu temelde Muhafazakârlar ve Reformistler etrafında şekillenen siyasal sisteme, mevcut dönemde Ilımlılar olarak tanımlanan yeni bir akım eklemlenmiş durumdadır. Bu makalede Reformistler, Muhafazakârlar ve Ilımlılar bloğu tarafından oluşturulan siyasal ortam ve bu ortamı meydana getiren koşullar analiz edilmiştir.
Keywords : 1979 Devrimi, İranın siyasal yapısı, reformistler, muhafazakârlar, ılımlılar