KLASİK TÜRK ŞİİRİNDE BİR MOTİF OLARAK “ÖLÜM SONRASI AŞK”

Authors : Savaşkan Cem BAHADIR

Pages : 273-294

Doi:10.20296/tsad.73071

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2013-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Klâsik Türk şiirinin temel ve devamlı tekrar edilen konularından biri “aşk”tır. Aşk, hemen hemen bütün klâsik eserlerde bir şekilde kendine yer bulmuştur. Aşk sözü edilen eserlerde bazen tasavvufî bazen gerçek anlamıyla kullanılmıştır. “Aşk” her iki anlam dairesinde kullanılsa bile başlangıcı ve sonu olmayan bir kavram olarak değerlendirilmiş ve şairler tarafından bu düşünceye uygun bir şekilde kullanılmıştır. Aşkın vazgeçilmez iki karakteri vardır. Bu karakterlerden ilki “âşık” ikincisi ise “sevgili/mâşuk”tur. Bu iki karakter Klâsik Edebiyatın çizmiş olduğu sınırlar çerçevesinde, çoğunlukla ayrılıktan doğan acı, sıkıntı, kederin yoğun bir şekilde yaşandığı ve âşığın içinde bulunulan bu durumdan bir şekilde mutlu olduğu bir aşk motifi içinde şiirlerde kendilerine yer bulur. Klâsik eserlere dikkatli bir gözle bakıldığında sözü edilen aşk motifinin sadece âşığın hayatı ile sınırlı olmadığı görülür. Şiirlerden, âşığın öldükten sonra bile sevgilisine karşı olan duygularının devam ettiği anlaşılır. Âşık öldükten sonra sevgilisine karşı hissettiği aşkı yerin altında bile anlatmaya çalışmaktadır. Âşık, mezarında da, hayattayken olduğu gibi sevgilisinden vefâ bekler. Sevgilisine, mezarının üzerinde biten otlar aracılığıyla içinde bulunduğu durumu anlatmaya çalışır. Mezarının etrafında biten nergis çiçekleriyle sevgilisine göz kulak olmak ister. Bu çalışmada, âşık ile mâşuk arasında varolan aşkın, âşığın ölümünden sonra da devam ettiği ve âşığın, sevgilisine öldükten sonra bile çeşitli şekillerde bu aşkı göstermeye çalıştığı beyitler ışığında izah edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Klâsik Edebiyat, Aşk, Ölüm, Âşık, Mâşuk