PLANLANMIŞ DAVRANIŞ TEORİSİNİN SLAKTİVİZME ETKİSİ: TWİTTER KULLANICILARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Authors : İhsan YİĞİT, Gülsün KARAYILAN

Pages : 297-318

View : 132 | Download : 74

Publication Date : 2023-08-08

Article Type : Research Paper

Abstract :21. yüzyılla birlikte gündemimize gelen dijitalleşme, sosyal medya mecralarının yaygın kullanımı ile birlikte kolektif ve sosyal kitle hareketlerinin de dijitalleşmesine yol açmıştır. Sosyal medya kullanıcılarının dijital mecralarda gündeme getirdikleri toplumsal söylem ve olaylar, sosyal medya mecralarının da boyutlarını aşarak ülkelerin kurum ve meclislerinde gündem olmaya başlamıştır. Dijital aktivizmin bu etkisi ile birlikte bu araştırmada, uzmanlar ve araştırmacılar için tartışma konusu olan dijital aktivizmin slaktivizm boyutunu, kavramsal olarak daha iyi anlamak için \`hangi unsurlar kişinin slaktivizme katılımını öngörür?\` sorusuna cevap bulunması amaçlanmaktadır. Bu amaçla araştırmada önce Planlanmış Davranış Teorisi, politik öz yeterlilik, dijital aktivizm ve slaktivizm kavramları incelenmiştir. Daha sonra bu kavramlar arasındaki ilişkiler ele alınmış ve slaktivizmin literatürdeki yeri ve güncel tartışmaları üzerine kuramsal çerçeve kısmı oluşturulmuştur ve Twitter kullanıcılarının slaktivizme katılımlarını araştırmak üzere tasarlanmıştır. Twitter kullanıcılarının slaktivizme katılımını belirlemek için araştırma şekli olarak nicel araştırma seçilmiştir. Böylece Planlanmış Davranış Teorisinin modellemeleri ile bireylerin slaktivizme katılma motivasyonları test edilmiştir. 28 sorudan oluşan ölçek ile çevrimiçi anket oluşturulmuştur. Toplamda geçerli 555 tam doldurulmuş anket elde edilmiştir. Toplanan veriler Microsoft Office Excel 2013 ile tablolaştırılmış, SPSS 20,0 yazılımı ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucu, Planlanmış Davranış Teorisi\`nin \`slaktivizme katılıma\` olumlu etkisinin olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu ortaya konulmuştur. Politik öz yeterliliğin ise slaktivizme katılımda aracı rolü olmadığı ortaya konulmuştur
Keywords : Planlanmış davranış teorisi, politik öz yeterlilik, slaktivizm