TARİHSEL BAĞLAMDA SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA DOĞAL AFET KAVRAMININ İNCELENMESİ

Authors : Cansu Bartın Savran, Turhan Çetin

Pages : 838-851

Doi:10.20296/tsadergisi.1420504

View : 63 | Download : 44

Publication Date : 2024-12-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Sosyal bilgiler dersi, doğal afet öğretimi açısından önemli derslerden biri olarak görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler dersi öğretim programlarını tarihsel bağlam içinde, doğal afet kavramı açısından incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Araştırmada, 1968 İlkokul Programı (Sosyal Bilgiler Dersi Programı), 1998 Sosyal Bilgiler Dersi Programı, 2005 Sosyal Bilgiler Dersi Programı, 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Programı ve Güncellenmiş 2023 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı araştırma materyali olarak kullanılmıştır. Araştırmanın materyalleri betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Betimsel analiz tekniği kapsamında, materyaller incelenmeden önce doğal afet kavramı ile ilişkili olabilecek doğrudan kavramlar ve dolaylı kavramlar belirlenmiştir. Bu iki kategori doğrultusunda; doğal afetler, deprem, deprem çantası, sel, çığ, toprak kayması, erozyon, orman yangını, ormanların korunması, binadan tahliye, tahliye çantası ve sığınak doğal afetlerle doğrudan ilişkili kavramlar olarak belirlenmiştir. Doğal çevre, doğal çevreye duyarlılık, dayanışma, yardımlaşma, toplumsal güç birliği, salgın hastalıklar, çevre sorunları ve küresel sorunlar ise dolaylı kavramlar olarak belirlenmiştir. İki kategori üzerinde yapılan analiz sonucunda, doğal afetlere daha az yer veren öğretim programının 1968 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucunda, özellikle Türkiye’de yaşanan depremler sonucunda, doğal afetlerin öneminin günden güne arttığı görülürken bu durumun da 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı dışında, sosyal bilgiler programlarına artarak yansıtıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Doğal Afet, Sosyal Bilgiler Dersi, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Nitel Araştırma.