Dünyada ve Türkiye’de Manda Yetiştiriciliğinin Durumu ve Geleceği

Authors : Ayhan YILMAZ, Muhammet Ali KARA

Pages : 356-363

Doi:10.19159/tutad.598629

View : 19 | Download : 39

Publication Date : 2019-10-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmada, dünyada ve Türkiye’de manda yetiştiriciliğinin çeşitli göstergeler bakımından değerlendirilmesi ve geleceğine ilişkin bazı öngörülerde bulunulması amaçlanmıştır. Son yıllarda organik hayvansal üretime yönelik eğilimler hâlihazırda geleneksel üretim yapılarını koruyan hayvancılık kollarını yeniden önemli kılmaktadır. Manda yetiştiriciliğinin de, hayvancılıktaki yeni eğilimler dikkate alındığında, oldukça önemli bir hayvancılık kolu olup bu yöndeki taleplerin karşılanmasına katkı sunması beklenmektedir. Dünyada ve Türkiye’de manda yetiştiriciliğinin çoğunlukla geleneksel üretim sistemlerinin devam ettirildiği Asya kıtasında varlık göstermesi dönüştürülme ihtiyacını gerektirmektedir.   Nitekim bazı Avrupa ülkelerinde manda yetiştiriciliğinde daha modern yaklaşımların benimsenmeye başlandığı gözlenmekte ve bu yetiştirme kolunun endüstriyel boyutlarının güçlendirilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır. Türkiye’de ise manda yetiştiriciliği, son yıllara kadar başta manda varlığında görülen dramatik düşüşler olmak üzere yetiştirme özellikleri, sağlık koruma, manda ürünlerinin üretilmesi ve pazarlanması noktasındaki eksikliklerle temayüz etmektedir. Sonuç olarak hem dünyada hem de ülkemizde manda yetiştiriciliği temelde geleneksel bir üretim sistemiyle karakterize olmakla birlikte bazı Avrupa ülkelerinde bu yetiştirme kolundaki iyileştirmeler ve gelişmelerin önemli olduğu görülmektedir. Başta manda ıslahı çalışmaları olmak üzere besleme, sürü yönetimi, sağlık koruma ve manda ürünlerine dönük bir bilincin oluşturulması, etkili örgütlenme kanallarına yer verilmesi ve bazı hayvansal ürünler bakımından alternatif bir hayvansal üretim kolu olarak bakılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Keywords : Anadolu mandası, manda, manda ırkları, manda ürünleri, manda sütü