Sürdürülebilir Limon Yetiştiriciliği Tarımında Dijital Toprak Veri Tabanı ve Konumsal Dağılım Haritası Hazırlanması: Mersin-Erdemli İlçesi Örnek Bir Çalışma, Türkiye

Authors : Emine Arslan, Orhan Dengiz, Fikret Saygın, Tülay Tunçay, Ali İmamoğlu

Pages : 72-90

Doi:10.19159/tutad.1630891

View : 30 | Download : 24

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Toprak, bitkilerin büyüme ve gelişme süreçlerini doğrudan etkileyen ve tarımsal üretimde verimliliği belirleyen en önemli unsurlardan biridir. Mersin-Erdemli ilçesi sınırları içerisinde yer alan 1700.44 hektar alan üzerinde yürütülen bu çalışmanın amacı; limon yetiştiriciliği yapılan araziler üzerinde dağılım gösteren farklı toprak serilerinin belirlenmesi, dağılım alanlarının haritalanması ile uygunluklarını değerlendirerek, toprak verimliliğini artırmaya yönelik gerekli iyileştirme önerileri sunmaktır. Çalışma alanının % 68.1’i limon, % 5.5’i mera, % 4.9’u orman ve geriye kalan % 21.5’i tarım dışı kullanılan arazilerden oluşmaktadır. Arazi gözlemleri ile topoğrafik, jeolojik ve arazi kullanım durumlarının incelenmesinden sonra, 8 adet toprak profil çukuru açılmış ve bunlardan 7 tanesinin farklı olduğu belirlenmiştir. Her bir profilden genetik horizon esasına göre alınmış toprak örneklerinin analiz sonuçları ile Toprak Taksonomisi’ne göre topraklar tanımlanmış ve sınıflandırılmıştır. Topraklar 3 ordo, 4 altordo, 4 büyük grup ve 7 alt grup içerisine yerleştirilmiştir. İncelenen toprak profillerinden 3 tanesi genç toprak özellikleri taşıması nedeniyle Entisol, 3 tanesi Inceptisol, 1 tanesi ise Mollisol olarak sınıflandırılmıştır. Araştırma alanı içerisinde; Zeytinlik Serisi (% 7.33) en küçük alana sahip iken Kargıcak Serisi (% 27.92) en fazla yayılım alanına sahiptir. Alata Serisi toprakları, yüksek taban suyu ve yetersiz drenaj koşulları nedeniyle limon yetiştiriciliği açısından olumsuz koşulları oluşturmaktır. Bu nedenle, bu topraklarda drenaj sistemlerinin iyileştirilmesi ve taban suyu seviyesinin kontrol altına alınması gerekmektedir. Kargıcak Serisi ise pH değeri ve organik madde içeriği açısından limon bitkisi için ideal koşullar sunmakla birlikte, bu seri topraklarında bahçe tesis edilirken toprak derinliğine dikkat edilmesi önerilmektedir. Menderes, Ahpaçbahşiş, Zeytinlik, Barbaros ve Eskiköy Serisi toprakları ise pH, organik madde içeriği ve taşlılık gibi olumsuz faktörlerin düzenlenmesi ile limon yetiştiriciliği için daha uygun ve verimli hale getirilebilineceği önerilmektedir.
Keywords : Toprak etüd haritalama, sınıflama, toprak karakteristikleri, arazi değerlendirme, limon yetiştiriciliği