AFYON SORUNUNDAN SİLAH AMBARGOSUNA TÜRK-AMERİKAN İLİŞKİLERİ (1971-1978)

Authors : Buğra SIZAN

Pages : 107-121

View : 27 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada 1971-1978 yılları arası Türk-Amerikan İlişkileri incelenecektir. Türk-Amerikan ilişkileri 1947-1960 yılları arasında altın çağını yaşamıştır. Kıbrıs Sorununun ortaya çıkmasıyla beraber Türk-Amerikan ilişkilerinde sorunlar başlamıştır. Johnson Mektubundan sonra Türk-Amerikan ilişkilerinin tartışılmaya ve sorgulanmaya başladığı bir döneme girilmiştir. Anadolu’da geleneksel olarak yüzyıllardır afyon ekimi yapılmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri tarafı Türkiye’den, afyon ekiminin yasaklanması talebinde bulunmuştur. Türk köylüsünün geçim kaynaklarından olan afyonu Türkiye sınırlandırılabileceğini, devlet kontrolünde ekim yapılabileceğini fakat yasaklanmayacağını açıklamıştır. Türkiye’nin bu kararı üzerine ABD, Türkiye’ye karşı ambargo uygulanması için çalışmalara başlamıştır. 1971 yılındaki Afyon krizinde Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir gerilim alanı olmuştur. Kıbrıs’ta 1974 yılındaki askeri darbe sonrası adada devlet düzeninin bozulması, Kıbrıs Türklerinin hayatlarının tehlike altına girmesi sonucunda Türkiye, garantörlük hakkını kullanarak Kıbrıs Barış Harekâtı düzenlemiştir. Kıbrıs Barış Harekatıyla beraber Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir döneme girilmiştir. Türkiye’nin meşru ve haklı Kıbrıs Barış Harekâtına karşı ABD, Türkiye’ye silah ambargosu uygulamaya başlamıştır. ABD’nin 1975-1978 yılları arasında Türkiye’ye silah ambargosu uygulamasına rağmen, ambargo Türkiye’yi haklı davasından vazgeçirmemiş, ABD, 1978 yılında silah ambargosunu kaldırarak Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir döneme girilmiştir.
Keywords : Türkiye, ABD, Kıbrıs, Afyon Sorunu, Kıbrıs Barış Harekatı, Silah Ambargosu