A Preliminary Study on Discrimination Of Different Isfestation Levels of Parasite (Varroa Destructor) By Wing Geometric Morphometric Analysis on Honey Bees

Authors : İbrahim ÇAKMAK, Ayça ÖZKAN, Selvinar SÇAKMAK, İrfan KANDEMİR

Pages : 118-123

View : 23 | Download : 8

Publication Date : 2011-11-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalısmada geometrik morfometrik  metodu kullanılarak Anadolu bal arılarında insert ignore into journalissuearticles values(Apis  mellifera anatoliaca); Varroa insert ignore into journalissuearticles values(Varroa destructor);  bulasıklık seviyesinin belirlenmesi ve koloniler  arasında bulasıklık  seviyesine göre farklılıkların  belirlenebileceği konusu arastırılmıstır. Son yıllarda  dünyada ve özellikle bazı ülkelerde gözlenen  yüksek seviyedeki koloni kayıplarının  nedenlerinden birisi olarak karsımıza çıkan  varroa  parazitinin kolonilerdeki bulasıklık seviyelerinin  doğru olarak belirlenmesi daha önemli hale  gelecektir.  Araç ve Yöntem: Bu çalısma sonbaharda kontrol,  yüksek ve orta düzey Varroa bulasıklık seviyesi  olmak üzere genetik olarak akraba 3 adet Anadolu  bal arısı insert ignore into journalissuearticles values(Apis mellifera anatoliaca); kolonilerinde  yürütülmüstür. Arastırmada; Varroa bulasıklık seviyeleri  ızgaralı kovanlarda zemine düsen Varroa  sayılarına göre belirlenmistir. Kontrol grubu olarak  kullanılan koloni, örnek toplama tarihinden 2 ay  önce flumethrin ile Varroa mücadelesi yapılarak  ergin arılar üzerindeki Varroa’lar kolonide çok düsük   seviyelere indirilmistir. Bu tedavi uygulamasından  yaklasık 2 ay sonra her bir koloniden 50 adet  isçi arının sol kanatlarının resimleri çekilerek  dijitalize edilmis ve kodlanarak arsivlenmistir. Arastırmada  yeterince net ve ayrıntılı görüntü alınamayan  resimler iptal edilerek toplam 139 kanat resmi  kullanılmıstır. Kanat damarlarının birlestiği 20 nokta  kanatlar üzerinde belirlenmis insert ignore into journalissuearticles values(Bookstein 1990);,   gruplandırılması insert ignore into journalissuearticles values(Rafl 2008); ve grupların istatistiki  karsılastırılması diskriminant analiz yöntemi  insert ignore into journalissuearticles values(MANOVA); ile sağlanmıstır. Geometrik morfometrik   yöntemi ile kanatlarda bu belirlenen 20 nokta  kullanılarak  bu bölgelerdeki deformasyonların farklı  Varroa bulasıklık seviyeleri ile kontrol grubu arasındaki  farkların belirlenmesinde kullanılıp kullanılamayacağı  arastırılmıstır.  Bulgu ve Sonuçlar: Tüm koloniler den %96.4 oranında ayrılmıs ve Varroa bulasık ve  kontrol kolonisi arasındaki farklılık önemli insert ignore into journalissuearticles values(P<0,01);  olarak belirlenmistir. Bu durumda geometrik  morfometrik yöntemi Varroa bulasıklık seviyesinin  koloniler arasında belirlenmesinde kullanılabilir.  Ayrıca kanatlardaki bu deformasyon kanat deformasyon  virüsü enfeksiyonunun düsük olduğu durumların  belirlenmesinde de kullanılabilir. Çünkü  Varroa’nın tasıyıcı olduğu en önemli virüslerden biri  budur. Bu yöntemde yaygın olarak kullanılan kimyasallar  insert ignore into journalissuearticles values(Ör: Etil alkol, Eter, Deterjan gibi); ile 200-  300 arı numunesi alınarak Varroa bulasıklık  eviyesinin  belirlenmesi testlerine oranla 50 arı numunesi  alınarak daha az arı telef edilmektedir. Fakat bunun  yanında bu yöntem kanatların alınması, resimlerin  çekilmesi ve bu numunelerin analiz edilmesi ile  daha zor bir süreci gerektirdiğinden uygulamada  pratik değildir. Bunun yerine son yıllarda pudra  sekeri ile yapılan çalısmalar ön plana çıkmaya baslamıs,  pudra sekeri ile daha fazla sayıda arı numunesi  alınıp  arılar telef edilmeden yani arı kaybı olmadan  yaklasık 300 arı numunesi ile deterjan benzeri  sonuçlar alınabilmektedir insert ignore into journalissuearticles values(Çakmak ve diğ.  2011);.  Sonuç olarak bal arılarında Varroa bulasıklık seviyesinin  sağlıklı ve  doğru bir sekilde belirlenebilmesi  arıcılar ve Varroa konusunda çalısan arastırmacılar  için uzun süre ciddi bir sorun olarak kalmıstır. Kimyasal  belirleme yöntemleri ile doğru sonuçlar alınabilmekle  birlikte özellikle  erken ilkbahar ve geç  sonbahar dönemleri gibi ergin isçi arı  populasyonunun az olduğu dönemlerde 200-300  adet ergin arı kaybı önemli bir sorun teskil etmektedir.  Varroa bulasıklık oranlarının tesbitine yönelik  çesitli uygulamalara geometrik morfometrik yöntemi  eklenmis olmakla birlikte arazi uygulamalarında  arıcılar ve Varroa konusunda çalısan arastırmacılar  için pratik bir uygulama değildir. 
Keywords : Apis mellifera, Varroa destructor seviyesi, geometrik morfometrik