Biçimbilimsel Farkındalık ve Metnin Anlamlandırması: Fransızca Yabancı Dil Sınav Metinleri Örneği

Authors : Özge CAN

Pages : 259-272

Doi:10.19171/uuefd.88103

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2016-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Biçimbilimsel farkındalık, dil dizgesi içerisinde biçimbilimsel, sözdizimsel, anlambilimsel vb. bileşenlerden oluşan metinlerin kavranması ve anlamlandırılması sürecinde sözcüklerin biçimbirimsel yapılarını değerlendirebilme, biçimbilimsel açıdan karmaşık olan sözcükleri anlamlandırabilme, sözcüklerin diğer birimlerle kurdukları ilişkileri gözetebilme, tümcelerarası geçişleri yorumlayabilme, metinlerdeki bileşenler arasındaki bağlantıları kurabilme vb. işlemlerin, belli metinsellik ölçütlerini içinde barındıran metnin kavranması sürecinde işletilmesine gönderimde bulunmaktadır. Çalışmamız, ‘biçimbilimsel farkındalık’ ve metinlerin anlamlandırılması arasındaki ilişkiyi Fransızca yabancı dil sınav metinleri üzerinden açıklamayı hedeflemiştir. Bu hedef doğrultusunda, veritabanı olarak ÖSYM’nin 2006-2013 yılları arasında ilkbahar-sonbahar dönemlerinde uyguladığı yabancı dil sınavlarında sorulan toplam 4680 soru arasından ‘seçkili örneklem’ yöntemiyle istatistiksel olarak anlamlı bir sayıda olan 500 soru seçilmiş ve biçimbilimsel ipuçları kullanılarak çözümlenmiş ve yanıtları denetlenmiştir. Sonuç olarak, biçimbilimsel farkındalık ve metin anlamlandırma arasında doğrudan bir ilişki olduğu saptanmış, yabancı dil sınav metinlerinde sözcüğün anlamını öngörme, sözcük/kavram alanı ilişkisi kurabilme, vb. biçimbilimsel farkındalık kazanımları yoluyla dilin bilgiye ulaşma aracı olarak işlerliğini sağlamaya yönelik öneriler getirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Biçimbilimsel Farkındalık, metin anlamlandırma süreci, Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavı, Fransızca.
Keywords : Biçimbilimsel Farkındalık, metin anlamlandırma